Bí mật bàn ăn Hoàng gia Nhật Bản

Ẩm thực Hoàng gia Nhật Bản, một chủ đề tưởng chừng như chỉ dành cho những trang sử vàng son hay những câu chuyện cổ tích xa xôi, lại bất ngờ hé lộ một thế giới bình dị đến ngỡ ngàng, nơi sự xa hoa lộng lẫy nhường chỗ cho sự thanh tao tinh tế, và sức khỏe được đặt lên hàng đầu. Khác xa với những hình dung về yến tiệc linh đình, cao lương mỹ vị, thực đơn hằng ngày của Hoàng gia Nhật Bản lại mang đậm dấu ấn của sự gần gũi đời thường, phản ánh một lối sống giản dị, hòa mình vào thiên nhiên, và trân trọng những giá trị nguyên bản.

1. Thực đơn Hoàng gia: Bản hòa tấu giữa thanh đạm và bổ dưỡng

Lật giở những trang tài liệu quý giá từ Nhà bếp Hoàng gia, chúng ta mới có cơ hội chiêm ngưỡng một phần “bí mật” ẩn sau những bữa ăn tưởng chừng như rất đỗi bình thường của các bậc đế vương. Những thực đơn được ghi chép tỉ mỉ, không chỉ đơn thuần là danh sách món ăn, mà còn là tấm gương phản chiếu phong cách sống, triết lý ẩm thực, và cả những giá trị văn hóa sâu sắc của Hoàng gia Nhật Bản.

2. Khám phá thực đơn giản dị qua thời gian

Hãy cùng nhau du hành ngược thời gian, đến với những dấu ấn ẩm thực được Nhà bếp Hoàng gia lưu giữ:

Năm 1984 – Bữa ăn một ngày trong sự thanh bình

• Bữa sáng: Mở đầu ngày mới bằng sự nhẹ nhàng và dồi dào năng lượng với yến mạch ấm nóng, súp bắp cải thanh ngọt, salad tươi mát (cà chua căng mọng, rau diếp xanh mướt, dưa chuột giòn tan), kết hợp cùng sữa tươi tinh khiết và sữa chua dịu nhẹ. Bữa sáng này không chỉ cung cấp đủ dinh dưỡng mà còn đánh thức vị giác một cách tinh tế.
• Bữa trưa: Tiếp nối sự đa dạng và hấp dẫn với bánh mì vàng ruộm, nấm hương hầm thơm lừng, súp ấm áp, gà tơ nướng phô mai béo ngậy nhưng vẫn giữ được sự cân bằng, cùng sữa tươi và những món nướng đậm đà. Bữa trưa này là sự kết hợp hài hòa giữa hương vị phương Tây và sự tinh tế của ẩm thực Nhật Bản.
• Bữa tối: Khép lại một ngày bằng sự ấm cúng và thanh đạm với cơm trộn lúa mạch giàu chất xơ, súp miso truyền thống với hương vị đậm đà, khoai tây bi hầm đậu bùi béo, cá thu chiên sốt Teriyaki ngọt ngào quyện cùng cải bó xôi luộc tươi xanh. Bữa tối này là sự giao thoa giữa những món ăn dân dã và sự chăm chút tỉ mỉ trong từng công đoạn chế biến.

Tháng 3 năm 1990 – Bữa ăn một ngày trong sắc xuân

• Bữa sáng: Đón chào ngày mới với sự tươi mới và giản dị của bánh mì thơm lừng, táo đỏ giòn ngọt, sữa tươi mát lành và mứt trái cây ngọt ngào. Bữa sáng này là một khởi đầu hoàn hảo, mang đến sự tinh khiết và sảng khoái.
• Bữa trưa: Tiếp tục hành trình ẩm thực với súp thanh đạm, cá tươi ngon ngọt, gratin (món Pháp nướng phô mai) béo thơm quyện cùng salad tươi mát. Bữa trưa này là sự kết hợp tinh tế giữa ẩm thực phương Tây và phương Đông, mang đến sự mới lạ và hấp dẫn.
• Bữa tối: Kết thúc một ngày bằng sự trọn vẹn và ấm áp của cơm trộn lúa mạch, súp miso rong biển wakame thanh nhiệt, món chiên tempura giòn rụm, cá tươi và cải bẹ luộc giữ trọn hương vị tự nhiên. Bữa tối này là sự hội tụ của những món ăn truyền thống và sự đa dạng trong cách chế biến, mang đến sự cân bằng và dinh dưỡng.

3. Cảm nhận từ người trải nghiệm

Những dòng nhật ký ẩm thực Hoàng gia càng thêm phần chân thực khi được lắng nghe những chia sẻ từ cựu Bộ trưởng Bộ Giáo dục Shimamura Yoshinobu, người từng có cơ hội dùng bữa tại Cung điện Togu. Ông không giấu được sự bất ngờ khi nhận xét thực đơn Hoàng gia đơn giản và tiết kiệm hơn nhiều so với những gì ông từng tưởng tượng. Về hương vị, ông cảm nhận sự nhẹ nhàng và thanh đạm, khác biệt hoàn toàn so với những món ăn đậm đà, cầu kỳ thường thấy trong các yến tiệc.

Từ những thực đơn được ghi chép tỉ mỉ và những cảm nhận chân thực, chúng ta có thể thấy rõ, chế độ ăn của Hoàng gia Nhật Bản không hề xa rời cuộc sống thường nhật. Thay vì chạy theo những món ăn xa hoa, cầu kỳ, Hoàng gia lại hướng đến sự thuần khiết, tự nhiên, và lành mạnh. Các món ăn thiên về thực vật, được chế biến đơn giản từ những nguyên liệu hữu cơ tươi ngon, tôn trọng hương vị nguyên bản và tuyệt đối nói không với phụ gia. Đây chính là triết lý ẩm thực độc đáo của Hoàng gia, nơi sự giản dị và tinh tế hòa quyện vào nhau, tạo nên một phong cách ẩm thực vừa thanh tao, vừa bổ dưỡng, vừa gần gũi.

4. Nguồn cung cấp thực phẩm bí mật: Trang trại Hoàng gia Takanezawa

Bí quyết đằng sau những bữa ăn thanh đạm và tươi ngon của Hoàng gia Nhật Bản chính là trang trại Hoàng gia Takanezawa tại tỉnh Tochigi. Nơi đây không chỉ đơn thuần là một trang trại, mà còn là “linh hồn” của ẩm thực Hoàng gia, là nguồn cung cấp thực phẩm tươi sống tinh túy nhất, mang đậm dấu ấn của sự chăm sóc tỉ mỉ và tâm huyết.

4.1. Lịch sử hình thành trang trại Hoàng gia

Ý tưởng xây dựng trang trại Hoàng gia bắt nguồn từ cựu Bộ trưởng Okubo Toshimichi, một nhà cải cách tài ba của Nhật Bản. Trong chuyến công du châu Âu năm 1871, ông đã có cơ hội tìm hiểu về mô hình trang trại của các gia đình hoàng gia châu Âu, đặc biệt là ở Anh và Đức. Ông nhận thấy rằng, ẩm thực không chỉ là văn hóa, mà còn là “vũ khí ngoại giao” lợi hại. Các gia đình hoàng gia châu Âu thường sử dụng ẩm thực như một cầu nối văn hóa, mời các chính khách thưởng thức những đặc sản địa phương được nuôi trồng và chế biến ngay tại trang trại do hoàng gia sở hữu.

4.2. Sứ mệnh cao cả của trang trại Hoàng gia

Từ đó, trang trại Hoàng gia Takanezawa ra đời, mang trong mình sứ mệnh cao cả cung cấp nguồn thực phẩm tươi ngon nhất, an toàn nhất, và bổ dưỡng nhất cho Hoàng gia Nhật Bản. Nơi đây không chỉ là “nhà bếp” của Hoàng gia, mà còn là biểu tượng cho sự gắn kết với thiên nhiên, trân trọng giá trị nông nghiệp, và nỗ lực bảo tồn những giá trị truyền thống.

Nhật hoàng Naruhito, Hoàng hậu Masako và Công chúa Aiko trong chuyến thăm nông trại hoàng gia ở Takanezawa thuộc tỉnh Tochigi vào ngày 2 tháng 5 năm 2024. Ảnh: The Japan News

4.3. Sản vật tinh túy từ trang trại Hoàng gia

Theo thông tin từ Cơ quan Hoàng gia, trang trại Tochigi tự hào cung cấp một “bảng danh sách” sản phẩm phong phú và đa dạng, từ sữa tươi nguyên chất, sữa chua mịn màng, trứng gà tươi ngon, đến thịt gà chắc nịch, thịt cừu đậm đà, giăm bông và xúc xích thơm lừng. Vườn rau của trang trại cũng là một “kho báu” với hơn 20 loại rau xanh tươi mát, từ cà chua mọng nước, rau diếp xanh non, đến bắp cải giòn ngọt.

4.4. Quy trình nuôi trồng tỉ mỉ và công phu

Để đạt được chất lượng tuyệt hảo cho từng sản phẩm, trang trại Hoàng gia áp dụng quy trình nuôi trồng vô cùng tỉ mỉ và công phu.

• Chăn nuôi gia súc theo phương pháp tự nhiên: Gia súc (lợn, gà, bò, ngựa, cừu) được chăn nuôi trong môi trường tự nhiên, thả rông trên những đồng cỏ xanh mướt, không sử dụng thuốc trừ sâu. Đặc biệt, bò sữa được chăm sóc như những “nàng công chúa”, được tắm rửa hằng ngày để giảm căng thẳng, nhờ đó sản xuất ra nguồn sữa chất lượng cao vượt trội.
• Thanh trùng thịt bò ở nhiệt độ thấp: Thịt bò sau khi thu hoạch được áp dụng phương pháp thanh trùng ở nhiệt độ thấp, giúp giữ nguyên hương vị tự nhiên và dinh dưỡng quý giá của thịt.
• Rau hữu cơ bón phân ngựa ủ: Rau xanh được trồng theo phương pháp hữu cơ 100%, bón phân ngựa ủ trong hơn một năm, tuyệt đối không sử dụng thuốc trừ sâu hay phân hóa học. Nhờ vậy, rau củ của trang trại luôn tươi ngon, giàu dinh dưỡng và an toàn tuyệt đối cho sức khỏe.
• Gạo chất lượng cao từ cửa hàng Koguro: Gạo – một trong những linh hồn của ẩm thực Nhật Bản – được cung cấp từ cửa hàng Koguro nổi tiếng ở phường Bunkyo. Cửa hàng này cam kết cung cấp gạo chất lượng tốt nhất, được tuyển chọn kỹ lưỡng từ những vùng trồng lúa nổi tiếng của Nhật Bản.

5. Thực đơn tiếp khách Hoàng gia: Giao hòa tinh hoa ẩm thực Đông – Tây

Trong những dịp lễ trang trọng hoặc khi đón tiếp những vị khách quý quốc tế, Hoàng gia Nhật Bản thường tổ chức những yến tiệc lộng lẫy với thực đơn phong phú và đa dạng hơn so với bữa ăn hằng ngày. Những yến tiệc này là sự hòa quyện giữa tinh hoa ẩm thực Nhật Bản truyền thống và sự sang trọng của ẩm thực phương Tây, thể hiện sự hiếu khách và tinh tế của Hoàng gia.

6. Bản giao hưởng ẩm thực Đông – Tây trong một yến tiệc Hoàng gia

Hãy cùng khám phá thực đơn của một bữa tiệc tối Hoàng gia diễn ra vào ngày 16 tháng 6 năm 1994, để cảm nhận rõ hơn sự giao thoa văn hóa trong ẩm thực Hoàng gia:

• Khai vị: Foie gras terrine (pate gan ngỗng) – món ăn kinh điển của ẩm thực Pháp, nổi tiếng với hương vị béo ngậy và mềm tan.
• Súp: Xúp Vichyssoise vị cà chua – sự kết hợp độc đáo giữa món súp Vichyssoise truyền thống của Pháp (súp tây khoai tây và tỏi tây) và hương vị tươi mới của cà chua.
• Món cá: Bánh mille-feuille cá hồi – món ăn tinh tế kết hợp kỹ thuật làm bánh mille-feuille phức tạp của Pháp với nguyên liệu cao cấp là cá hồi tươi ngon.
• Món chính: Thịt bò phi lê ướp hạt tiêu kèm rau củ – món ăn thịnh soạn và quen thuộc trong ẩm thực phương Tây, được chế biến từ phần thịt bò phi lê mềm ngọt và ướp cùng hạt tiêu thơm nồng, ăn kèm với các loại rau củ tươi mát.
• Salad: Salad cà chua với chanh – món salad đơn giản nhưng tươi ngon, mang đến sự cân bằng cho bữa tiệc với vị chua thanh của chanh và vị ngọt tự nhiên của cà chua.
• Tráng miệng:
  • Súp trái cây với kem – món tráng miệng nhẹ nhàng và giải khát, kết hợp vị ngọt ngào của trái cây tươi với vị béo ngậy của kem tươi.
  • Nho muscat, dâu tây – những loại trái cây cao cấp được tuyển chọn kỹ lưỡng, mang đến hương vị tươi mát và thanh khiết kết thúc bữa tiệc.