Phiên chợ Boro-ichi, với lịch sử hơn 400 năm, không chỉ là một sự kiện mua sắm mà còn là một phần không thể thiếu trong văn hóa Nhật Bản. Diễn ra chỉ bốn ngày mỗi năm (15-16/1 và 15-16/12), phiên chợ này thu hút đến 200.000 lượt khách mỗi ngày, tạo nên một không gian sôi động và đầy màu sắc tại quận Setagaya, Tokyo. Đến với Boro-ichi, bạn không chỉ lạc vào thế giới của những món đồ cũ mà còn có cơ hội hiểu sâu hơn về tinh thần “mottainai” và tình yêu đồ cổ của người Nhật.
1. Tinh thần “mottainai” và văn hóa đồ cổ Nhật Bản
Ở Nhật Bản, đồ cổ, đặc biệt là đồ thủ công truyền thống, được trân trọng như báu vật gia truyền. Những món đồ này không chỉ được đánh giá cao về vẻ đẹp mà còn bởi giá trị thời gian và những ký ức mà chúng mang theo. Tinh thần “mottainai” – trân trọng mọi vật và tránh lãng phí – cũng ảnh hưởng sâu sắc đến thái độ của người Nhật đối với đồ cũ. Câu tục ngữ “Chớ bỏ đi mảnh vải gói vừa ba hạt đậu” là một minh chứng cho tinh thần tiết kiệm và trân trọng mọi thứ, dù là nhỏ nhất. Trong văn hóa Nhật Bản, đồ cũ không chỉ là những món vật dụng đã qua sử dụng mà còn là những chứng nhân của lịch sử, lưu giữ những câu chuyện và kỷ niệm của chủ nhân trước.
Khái niệm “mottainai” đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Nhật, từ việc tái chế những món đồ gia dụng đến việc sử dụng lại quần áo và đồ thủ công. Những món đồ cũ, dù là vật dụng hàng ngày hay đồ cổ quý hiếm, đều mang lại giá trị tinh thần vô cùng to lớn, khiến người Nhật luôn coi trọng việc tái sử dụng và bảo vệ chúng. Chính vì vậy, chợ Boro-ichi đã trở thành một biểu tượng của tinh thần “mottainai” và là một dịp đặc biệt để mọi người thể hiện sự tôn trọng đối với đồ vật và lịch sử.
2. Boro-ichi: Viên ngọc quý của văn hóa Tokyo
Trong bối cảnh xu hướng săn lùng đồ cũ đang thịnh hành trên toàn thế giới, Nhật Bản, với nền tảng văn hóa đồ cũ lâu đời và thẩm mỹ độc đáo, trở thành điểm đến lý tưởng cho những người đam mê. Giữa vô số các chợ đồ cũ ở Tokyo, Boro-ichi nổi bật như một viên ngọc quý. Được chính quyền Tokyo công nhận là Tài sản văn hóa dân gian phi vật thể, Boro-ichi không chỉ là một khu chợ mà còn là một phần lịch sử sống động. Đây là nơi không chỉ diễn ra các giao dịch buôn bán mà còn là nơi giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, nơi mà các thế hệ người Nhật tiếp nối nhau giữ gìn và trân trọng những giá trị văn hóa lâu đời.
3. Lịch sử hình thành và phát triển
Boro-ichi (世田谷ボロ市), nghĩa đen là “chợ vải vụn”, bắt nguồn từ năm 1578 dưới thời Azuchi-Momoyama. Ban đầu là chợ Rakuichi, nơi người dân được tự do buôn bán mà không phải chịu thuế. Sau những biến động lịch sử, chợ dần chuyển sang hình thức buôn bán đồ cũ, nông cụ và đồ trang trí năm mới. Đến những năm 1890, vải và quần áo cũ trở thành mặt hàng chủ đạo, từ đó cái tên “Boro-ichi” ra đời và được sử dụng cho đến ngày nay. Phiên chợ được tổ chức hai lần mỗi năm, vào giữa tháng 12 và giữa tháng 1, trở thành một sự kiện quan trọng trong đời sống văn hóa của người dân Tokyo.
Chợ Boro-ichi không chỉ là nơi diễn ra các giao dịch buôn bán mà còn là một dịp để cộng đồng người Nhật thể hiện lòng tôn kính đối với lịch sử và những giá trị truyền thống. Đây là dịp để các thế hệ người Nhật nhìn lại những món đồ cũ, những ký ức xưa cũ, và cùng nhau chia sẻ câu chuyện về sự trân trọng những giá trị trong quá khứ.
4. Khám phá Boro-ichi: Thiên đường đồ cũ
Với khoảng 700 gian hàng trải dài trên Phố Boro-ichi, phiên chợ mang đến một thế giới đa dạng của những món đồ cũ. Từ quần áo, vải vóc (bao gồm cả kimono và obi), gốm sứ, trang sức, sách báo, đồ gỗ, phụ kiện, đến những món đồ cổ quý hiếm, bạn có thể tìm thấy mọi thứ tại đây. Mỗi gian hàng là một kho báu, chứa đựng những món đồ có giá trị lịch sử, mỹ thuật và tinh thần đặc biệt.
- Quần áo và vải vóc: Bạn sẽ tìm thấy nhiều gian hàng bán kimono, obi và các phụ kiện liên quan. Những mảnh vải boro (vải vụn) cũng được bày bán, thể hiện nét thẩm mỹ độc đáo của người Nhật. Những món đồ này không chỉ đẹp về hình thức mà còn chứa đựng câu chuyện về cuộc sống và văn hóa Nhật Bản qua từng sợi chỉ, từng nếp gấp.
- Đồ gốm sứ và đồ gia dụng: Từ trà cụ, ly tách đến những món đồ trang trí, bạn có thể tìm thấy những món đồ gốm sứ với giá cả phải chăng. Mỗi món đồ đều mang đến cảm giác tinh tế và trang nhã, phản ánh một phần trong văn hóa trà đạo của Nhật Bản.
- Đồ cổ và vật phẩm độc đáo: Boro-ichi cũng là nơi để săn lùng những món đồ cổ hiếm có và độc đáo mà bạn khó có thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Những món đồ này có thể là các tác phẩm nghệ thuật, đồ trang trí, hoặc những món vật dụng xưa cũ, mang đến cho người sưu tầm những kỷ vật giá trị.
Ngoài đồ cũ, phiên chợ còn có các gian hàng bán đồ ăn thức uống, cây trồng và các sản phẩm thủ công mới. Đặc biệt, món bánh mochi Daikanmochi là một đặc sản chỉ được bán vào dịp chợ phiên, thu hút rất nhiều người xếp hàng chờ đợi. Những món ăn này không chỉ ngon mà còn thể hiện sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa các thế hệ trong cộng đồng.
5. Những trải nghiệm xung quanh Boro-ichi
Sau khi tham quan Boro-ichi, bạn có thể ghé thăm Shimokitazawa để tiếp tục hành trình “săn” đồ cũ, đặc biệt là quần áo. Hoặc bạn có thể đi bộ đến Gotokuji, ngôi chùa mèo nổi tiếng, để tận hưởng không gian yên tĩnh và thư giãn. Shimokitazawa, với những cửa hàng đồ cũ, quán cà phê và không khí nghệ thuật, là một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích sự mới mẻ nhưng vẫn đậm đà nét văn hóa Nhật Bản.
6. Những lưu ý khi ghé thăm Boro-ichi
- Nên đến sớm để tránh đám đông, vì phiên chợ thu hút rất đông du khách và người dân địa phương.
- Mặc trang phục thoải mái và mang giày dễ đi, vì khu chợ khá rộng và đông đúc.
- Mang theo túi xách để đựng đồ, vì bạn sẽ dễ dàng tìm thấy những món đồ thú vị tại đây.
- Sử dụng phương tiện công cộng vì khu vực không có bãi đậu xe, và giao thông khá đông đúc vào những ngày phiên chợ.
- Cẩn thận để không bị lạc, đặc biệt nếu đi cùng trẻ em, vì khu vực chợ rất đông và phức tạp.
Phiên chợ Boro-ichi không chỉ là một điểm đến mua sắm mà còn là một trải nghiệm văn hóa sâu sắc. Đến với Boro-ichi, bạn sẽ được hòa mình vào không khí nhộn nhịp của phiên chợ truyền thống, khám phá những món đồ cũ độc đáo và hiểu thêm về tình yêu đồ cổ, tinh thần “mottainai” của người Nhật. Đây là một hành trình không chỉ giúp bạn tìm kiếm những món đồ thú vị mà còn là cơ hội để khám phá và trải nghiệm một phần sâu sắc trong nền văn hóa Nhật Bản.