Có thể du khách chưa biết, tại Nhật Bản có đến hơn 120.000 “Họ” khác nhau. Lý do là vì trước đây 80% người Nhật không có “Họ” và sau cải cách Minh Trị, để dễ quản lý, thu thuế, nhà nước đã cho phép họ tự chọn “Họ” của mình.
Trong văn hóa Nhật Bản, “Họ” phản ánh rất rõ nét những đặc trưng về địa vị xã hội, về tôn giáo và quê hương của người Nhật. Dưới đây là ý nghĩa của 10 “Họ” phổ biến ở Nhật Bản:
1. Sato
Họ “Sato” đứng đầu bảng xếp hạng và được sử dụng nhiều nhất ở Nhật Bản. Người ta nói rằng hiện có khoảng 1.862.000 người Nhật có Họ “Sato”, và hầu hết họ sống ở vùng Tohoku.
Từ “Sato” mang ý nghĩa là “cánh đồng hoa tử đằng”. Ngoài ra, chữ “Sa” trong “Sato” còn có nghĩa là “sự giúp đỡ”. Có thể, những người mang họ Sato là người hay giúp đỡ người khác, tính tình hào phóng và sống gần cây tử đằng.
Họ “Sato” được cho là có nguồn gốc từ một trong những thành viên của gia tộc Fujiwara (Mr. Fujiwara), một gia đình quý tộc nổi tiếng ở Nhật Bản cổ đại, và Họ “Sato” được cho là bắt đầu từ đó.
2. Suzuki
Suzuki là Họ phổ biến thứ hai ở Nhật Bản, với khoảng 1.791.000 người trên toàn quốc. Du khách có thể biết cái tên này từ cầu thủ bóng chày nổi tiếng người Nhật Ichiro Suzuki, người từng chơi cho Seattle Mariners ở Mỹ.
Chữ kanji “Suzu” có nghĩa là “chuông”, và “ki” có nghĩa là “gỗ”. Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của họ Suzuki. Tuy nhiên, giả thuyết phổ biến nhất là giả thuyết cho rằng cái tên này có nguồn gốc từ vùng Kumano của Kii (Kii, Wakayama ngày nay và phần phía Nam của Tỉnh Mie), nơi có nghi lễ cắm cây gậy vào đống rơm rạ sau khi thu hoạch để cầu mong mùa màng bội thu cho năm sau. Cây gậy dùng trong nghi lễ này được gọi là “Susuki”, được cho là nguồn gốc của Họ Suzuki. Cũng nhiều người cho rằng Họ này xuất thân từ dòng dõi linh mục tên là Hozumi.
3. Takahashi
Họ phổ biến thứ ba ở Nhật Bản là “Takahashi”, với khoảng 1.405.000 người. Chữ kanji “Taka” có nghĩa là “cao” và “hashi” có nghĩa là “cây cầu”. Mặc dù có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của Họ này, nhưng phổ biến nhất là nó có nguồn gốc từ một cây cầu được xây dựng trên một khe núi ở tỉnh Yamato (tỉnh Nara ngày nay). Người ta nói rằng khi cây cầu được nhìn từ mặt đất, nó có vẻ cao hơn rất nhiều so với thực tế, do đó những người sống ở đó bắt đầu tự gọi mình là “Takahashi”.
Nhân vật nổi tiếng mang Họ “Takahashi” là Takahashi Rumiko, nhà sáng tác truyện tranh có nhiều tác phẩm được yêu thích trên toàn thế giới.
4. Tanaka
Có khoảng 1.330.000 người Nhật mang Họ “Tanaka” và hầu hết họ sống ở miền Tây của đất nước. Theo tiếng Nhật, “Tanaka” có nghĩa là “cánh đồng lúa ở giữa làng”, trong đó “Ta” có nghĩa là “gạo ruộng” và “naka” có nghĩa là “bên trong” hoặc “giữa”. Nhiều người cho rằng, trước đây có một gia đình sở hữu cánh đồng lớn với ngôi nhà ở giữa, họ muốn thể hiện đặc điểm của mình qua tên Họ, và thế là dòng họ Tanaka ra đời.
5. Ito
Với ước tính 1.069.000 người, “Ito” là Họ phổ biến thứ 5 ở Nhật Bản. Ngoài Họ Ito với những chữ kanji cụ thể này, còn có một Họ khác có cách phát âm giống nhau nhưng khác kanji là Ito. Nguồn gốc của Họ này là được cho là bắt đầu từ một trong những hậu duệ của gia tộc Fujiwara, như họ Sato. Hậu duệ đến Ise (tỉnh Mie ngày nay) và bắt đầu sử dụng nó như một Họ bằng cách kết hợp “I” từ Ise với “to” của Fujiwara.
6. Watanabe
Họ phổ biến thứ 6 ở Nhật Bản là “Watanabe”, với khoảng 1.059.000 người trên toàn quốc. Chữ kanji “Watanabe” có nghĩa là “vượt qua” và có nghĩa là “xung quanh” hoặc “vùng lân cận”. Mặc dù người ta nói rằng có một số nguồn gốc của Họ “Watanabe”, giả thuyết được tin tưởng nhất là nó xuất phát từ nghề “Watabe” (nghề lái đò) từ lâu.
Tuy nhiên, Watanabe thực chất vốn là tên một địa danh, nơi hậu duệ của Hoàng đế Saga định cư vào thế kỷ VIII. Người ta cho rằng, tổ tiên của dòng họ này là một chiến binh tên Tsuna, người làm rạng danh nền văn hóa Samurai ở thế kỷ X – XI. Dòng họ Watanabe đã trở thành huyền thoại và rất nhiều người đã lấy Họ này vì vậy “Watanabe” ngày nay là một trong những Họ phổ biến nhất ở Nhật Bản.
7. Yamamoto
Ở Nhật Bản có khoảng 1.045.000 người mang Họ “Yamamoto”, hầu hết sống ở miền Tây của đất nước. “Yama” có nghĩa là “núi” và “moto” có nghĩa là “sách” hoặc “chính”. Yamamoto có nghĩa là “chân núi” vì “sách” cũng có thể có nghĩa là “cơ sở” hoặc “gốc”. “Yamashita” cũng xuất phát từ “chân núi” và có cùng nghĩa với “Yamamoto”.
Nguồn gốc của Họ “Yamamoto” được cho là đến từ những người sống ở chân núi, vì hầu hết đất đai ở Nhật Bản đều được bao phủ bởi họ.
8. Nakamura
Ở vị trí thứ 8 là Họ “Nakamura”, ước tính có khoảng 1.040.000 người trên toàn quốc. “Naka” có nghĩa là “trung tâm”, và “mura” có nghĩa là “làng”.
Nguồn gốc của Họ “Nakamura” bắt nguồn từ thời Yayoi, khi nghề trồng lúa lần đầu tiên du nhập vào Nhật Bản. Trồng lúa sau này trở thành hình thức nông nghiệp chính, và đã phát triển thành làng. Khi nhiều ngôi làng hình thành và bắt đầu lan rộng, trung tâm của ngôi làng được gọi là Nakamura.
Tùy thuộc vào hướng cơ bản mà ngôi làng mới thành lập thì nhiều Họ mới lại xuất hiện. Ví dụ, các Họ như: Kitamura “Làng phía Bắc”, Nishimura “Làng phía Tây” được hình thành theo cách đó.
Người nổi tiếng mang họ Nakamura là Nakamura Kiharu. Không chỉ là bông hoa xinh đẹp của “xứ Phù Tang”, Nakamura Kiharu còn sở hữu một loạt kỷ lục: người phụ nữ Nhật đầu tiên lấy được bằng phi công, từng tiếp đón nhiều nhân vật nổi tiếng và là Geisha đầu tiên có khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh.
9. Yamada
Có hơn 981.000 người mang Họ “Yamada” trên toàn nước Nhật. “Yama” có nghĩa là “núi” và “ta” có nghĩa là “ruộng lúa”. Theo nghĩa đen, “Yamada” có nghĩa là “những cánh đồng lúa trên núi”.
Người nổi tiếng mang Họ “Yamada” là Takayuki Yamada nổi tiếng quốc tế nhờ vai diễn Tamao Serizawa trong loạt phim Crows Zero.
10. Saito
Có khoảng 890.000 người Nhật mang Họ “Saito”. Trong tiếng Nhật, “Sai” có nghĩa là “phục vụ các vị thần bằng cách thanh lọc cơ thể và linh hồn” và “to” có nghĩa là “hoa tử đằng”.
Giống như Họ “Sato”, gốc rễ của Họ “Saito” cũng liên quan nhiều đến gia tộc Fujiwara (Ông Fujiwara). Một thành viên của gia tộc Fujiwara từng là giám đốc của Saigu-ryo, một Văn phòng Chính phủ gần Đền Ise ở quận Mie. Họ “Saito” được cho là bắt đầu bằng “Fujiwara của Saigu-Ryo”.
Người nổi tiếng mang Họ “Saito” có thể kể đến là Yuki Saito, nữ diễn viên sinh ra ở Yokohama là ngôi sao của nhiều bộ phim và một loạt phim truyền hình Nhật Bản.
Có một lịch sử lâu đời về các “Họ” khác nhau ở Nhật Bản, tất cả đều ra đời theo nhiều cách khác nhau. Nguồn gốc của các “Họ” này có thể bắt nguồn từ nghề nghiệp, địa hình, phong cảnh, địa danh và thậm chí cả hướng đi.
Văn hóa “xứ Phù Tang” quả thật có rất nhiều điều thú vị. Nếu có dịp du lịch Nhật Bản, du khách hãy dành thời gian khám phá và trải nghiệm nhiều hơn về nét văn hóa đặc sắc này nhé! Chúc du khách có một chuyến đi vui vẻ và đầy thú vị!
