Nhắc đến Nhật Bản, bên cạnh những nét đẹp văn hóa truyền thống như trà đạo, nghệ thuật bonsai hay Kimono, du khách không thể không say mê trước Kịch Kabuki, một loại hình nghệ thuật sân khấu độc đáo, mang đậm bản sắc của đất nước mặt trời mọc.
Sân khấu huyền bí, âm nhạc du dương và những điệu múa uyển chuyển cùng trang phục lộng lẫy đã tạo nên sức hút mãnh liệt, đưa Kabuki trở thành một trong những loại hình nghệ thuật biểu diễn được yêu thích nhất tại Nhật Bản, đồng thời là niềm tự hào của người dân nơi đây.
1. Du hành vào thế giới Kabuki đầy bí ẩn
Kabuki, “Ca vũ kỹ” – một loại hình nghệ thuật sân khấu độc đáo của Nhật Bản, nơi âm nhạc, diễn xuất và múa hòa quyện tạo nên những màn trình diễn đầy màu sắc, mãn nhãn và vô cùng tinh tế.
Lịch sử lâu đời: Ra đời từ đầu thế kỷ 17, Kabuki đã trải qua nhiều thăng trầm, nhưng vẫn giữ vai trò quan trọng trong văn hóa Nhật Bản, được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2008.
Sự độc đáo:
- Phân vai đặc biệt:Nam giới đóng vai nữ – một nét độc đáo khiến Kabuki trở nên khác biệt. Diễn viên nam phải trải qua quá trình luyện tập, rèn luyện để thể hiện sự uyển chuyển, tinh tế trong từng cử chỉ, điệu bộ của nhân vật nữ.
- Trang phục lộng lẫy:Kimono cầu kỳ, rực rỡ, cùng những họa tiết mang ý nghĩa biểu tượng, thể hiện địa vị xã hội, tính cách và vai trò của nhân vật.
- Sân khấu ấn tượng:Sử dụng “Hanamichi” – lối đi hẹp dẫn từ khán đài lên sân khấu, tạo sự tương tác độc đáo giữa diễn viên và khán giả. Diễn viên có thể di chuyển trên Hanamichi để thể hiện cảm xúc, tương tác với khán giả và tạo điểm nhấn cho vở diễn.
- Mặt nạ độc đáo:Mỗi nhân vật sử dụng mặt nạ riêng, thể hiện tính cách, vai trò trong vở kịch. Mặt nạ Kabuki được chế tác tinh xảo, mang đậm dấu ấn nghệ thuật và góp phần tạo nên sức hấp dẫn cho loại hình nghệ thuật này.
Kabuki không chỉ là một loại hình nghệ thuật giải trí đơn thuần, mà còn là biểu tượng cho văn hóa, lịch sử và tinh thần của người Nhật Bản. Mỗi vở diễn Kabuki đều mang những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình yêu, lòng trung thành và tinh thần samurai.
2. Khám phá kho tàng kịch bản Kabuki đa dạng
Kabuki không chỉ thu hút du khách bởi những màn trình diễn mãn nhãn, mà còn bởi kho tàng kịch bản vô cùng phong phú và đa dạng. Mỗi vở kịch là một câu chuyện, mang đến cho khán giả những góc nhìn khác nhau về văn hóa, lịch sử và con người Nhật Bản.
2.1. Jidaimono – Hành trình khám phá lịch sử hào hùng
Jidaimono (時代物) – Kịch lịch sử – là thể loại phổ biến nhất trong Kabuki, đưa khán giả ngược dòng thời gian, trở về với những sự kiện nổi tiếng của Nhật Bản.
- Nội dung: Jidaimono thường xoay quanh các cuộc chiến tranh, tranh chấp quyền lực, những câu chuyện về samurai anh hùng, những triều đại huy hoàng hay những bi kịch lịch sử.
- Đặc điểm:
- Trang phục cầu kỳ, lộng lẫy, thể hiện địa vị xã hội và tính cách nhân vật.
- Sử dụng nhiều đạo cụ, vũ khí, mô phỏng các trận chiến hoành tráng.
- Âm nhạc du dương, hùng tráng, tạo cảm giác choáng ngợp cho người xem.
- Ví dụ:
- Kanadehon Chūshingura (仮名手本忠臣蔵): Kể về câu chuyện trả thù của 47 samurai trung thành sau cái chết của lãnh chúa.
- Yoshitsune Senbon Zakura (義経千本桜): Cuộc đời của Minamoto Yoshitsune, vị tướng huyền thoại trong lịch sử Nhật Bản.
- Sugawara Denju Tenarai Kagami (菅原伝授手習鑑): Câu chuyện về Sugawara no Michizane, vị quan tài bảo trì đạo lý Nho giáo.
Jidaimono không chỉ mang đến giá trị giải trí mà còn giúp người xem hiểu thêm về lịch sử, văn hóa và tinh thần võ sĩ đạo của Nhật Bản.
2.2. Sewamono – Khúc ca tình yêu và cuộc sống đời thường
Sewamono (世話物) – Kịch đời thường – đưa khán giả đến với cuộc sống của những người dân Edo (thời Edo) với những câu chuyện tình yêu lãng mạn, những bi kịch cảm động và những bài học về đạo đức.
- Nội dung: Sewamono thường xoay quanh những mối tình tan vỡ, những mâu thuẫn gia đình, những vấn đề xã hội và những giá trị đạo đức truyền thống.
- Đặc điểm:
- Trang phục đơn giản, mộc mạc, gần gũi với cuộc sống thường ngày.
- Sử dụng nhiều lời thoại, thể hiện tâm tư, tình cảm của nhân vật.
- Âm nhạc nhẹ nhàng, du dương, tạo cảm giác gần gũi, thân thuộc.
- Ví dụ:
- Meiryo Tamizō (冥王譚三蔵): Câu chuyện tình yêu đầy bi kịch giữa một tu sĩ Phật giáo và một người phụ nữ.
- Sonezaki Shinmachi Ushijima (曽根崎心中): Câu chuyện tình yêu oan trái giữa hai người trẻ tuổi vì định kiến xã hội.
- Tokaido Yotsugiri (東海道四谷怪談): Câu chuyện ma quái về một người phụ nữ bị sát hại bởi người chồng ghen tuông.
Sewamono giúp người xem hiểu thêm về cuộc sống của người dân Nhật Bản trong thời Edo, những giá trị đạo đức truyền thống và những vấn đề xã hội mà họ phải đối mặt.
3. Shosaku – Những màn trình diễn hài hước, châm biếm
- Đặc điểm:
- Sử dụng nhiều động tác hài hước, dí dỏm, mang đến tiếng cười cho khán giả.
- Âm nhạc vui tươi, sôi động, tạo bầu không khí náo nhiệt.
- Ví dụ:
- Benten Komachi (弁天小町): Câu chuyện hài hước về một người phụ nữ xinh đẹp nhưng lười biếng.
- Kamichi Yatsukoma (髪結い八九郎): Câu chuyện về một thợ làm tóc lừa đảo.
- Sukeroku Yotsukuni (助六曲輪四谷怪談): Câu chuyện hài hước về một chàng trai trẻ yêu say đắm một geisha.
Shosaku mang đến cho khán giả những giây phút thư giãn, giải trí sau những giờ học tập và làm việc căng thẳng.
4. Khám phá các thể loại phụ của Kabuki
Bên cạnh Jidaimono, Sewamono và Shosaku, Kabuki còn có các thể loại phụ khác như:
-
Kyōgaku (狂言): Kịch kinh dị, sử dụng các yếu tố siêu nhiên, ma quái để tạo sự hồi hộp, kích thích cho người xem.
-
Aragoto (荒事):Kịch hành động, với những màn đánh đấm mãn nhãn, thể hiện sự dũng mãnh, khí chất của các nhân vật.
-
Wakashu (若衆):Kịch dành cho trẻ em, mang tính giáo dục, lồng ghép những bài học đạo đức một cách nhẹ nhàng, sinh động.
5. Kabuki – Di sản văn hóa sống động của Nhật Bản
Kabuki không chỉ là một loại hình nghệ thuật giải trí đơn thuần, mà còn là biểu tượng cho văn hóa, lịch sử và tinh thần của người Nhật Bản. Mỗi vở diễn Kabuki đều mang những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình yêu, lòng trung thành và tinh thần samurai.
6. Trải nghiệm Kabuki – Hành trình khám phá văn hóa Nhật Bản
Để có một trải nghiệm Kabuki trọn vẹn, du khách nên:
6.1. Xem Kabuki tại nhà hát
Kabukiza:Nổi tiếng nhất Tokyo, nơi du khách có thể thưởng thức những vở kịch kinh điển với dàn diễn viên gạo cội, trang phục lộng lẫy và sân khấu ấn tượng.
- Website: https://www.kabukiweb.net/about/kabuki-ondemand/
- Địa chỉ: 1-18-1 Ginza, Chuo-ku, Tokyo 104-0061, Nhật Bản
- Giá vé: 3.800 yên – 28.000 yên (tùy vở diễn và vị trí ghế ngồi)
Nhà hát Quốc gia:Nơi diễn ra các vở kịch Kabuki hiện đại, sáng tạo, mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ, độc đáo.
- Website: https://www.ntj.jac.go.jp/en/theatre/national_theatre/
- Địa chỉ: 4-7-1 Shibuya, Shibuya-ku, Tokyo 150-0041, Nhật Bản
- Giá vé: 1.800 yên – 7.500 yên (tùy vở diễn và vị trí ghế ngồi)
6.2. Lưu ý khi xem Kabuki
- Mua vé trực tiếp tại nhà hát hoặc online để tránh tình trạng hết vé.
- Trang phục lịch sự, kín đáo, thể hiện sự tôn trọng đối với văn hóa Nhật Bản.
- Có thể thuê tai nghe hướng dẫn bằng tiếng Anh để hiểu rõ hơn nội dung vở kịch.
- Một vở kịch Kabuki thường kéo dài khoảng 4-5 tiếng, vì vậy hãy sắp xếp thời gian hợp lý.
- Nên tìm hiểu trước về vở diễn mà bạn muốn xem để có thể hiểu rõ hơn về nội dung và ý nghĩa của nó.
6.3. Tham gia các lớp học Kabuki
- Kabuki Academy:Nơi du khách có thể học về lịch sử, trang phục, cách trang điểm và diễn xuất Kabuki.
- Website: https://kabukiacademy.org/
- Địa chỉ: 2-13-16 Higashi-Azabu, Minato-ku, Tokyo 106-0044, Nhật Bản
- Chi phí: 5.000 yên – 10.000 yên/lớp học
6.4. Tìm hiểu thêm về Kabuki
- Bảo tàng Kabuki-za:Nơi trưng bày các hiện vật, trang phục, đạo cụ và mô hình sân khấu Kabuki.
- Website: https://www.kabukiweb.net/theatres/kabukiza/kabukiza-information/
- Địa chỉ: 1-18-1 Ginza, Chuo-ku, Tokyo 104-0061, Nhật Bản
- Giá vé: 800 yên
6.5. Thưởng thức ẩm thực Kabuki
- Nhà hàng Kabuki-za:Nơi du khách có thể thưởng thức các món ăn truyền thống Nhật Bản được chế biến theo phong cách Kabuki.
- Website: https://www.kabukiweb.net/about/service/kabukiza_gallery/
- Địa chỉ: 1-18-1 Ginza, Chuo-ku, Tokyo 104-0061, Nhật Bản
Kabuki là một trải nghiệm văn hóa độc đáo mà du khách không nên bỏ lỡ khi đến Nhật Bản. Hãy dành thời gian để tìm hiểu về loại hình nghệ thuật này và tận hưởng những màn trình diễn đầy màu sắc, mãn nhãn và đầy ý nghĩa.