Trong thời đại mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, các trào lưu meme không còn giới hạn trong một khu vực hay nền văn hóa. Tuy nhiên, đôi khi những nội dung này lại gây tranh cãi, đặc biệt khi chúng chạm đến các biểu tượng văn hóa có ý nghĩa sâu sắc. Một trường hợp điển hình gần đây là loạt meme “Hello Kitty Nổi Loạn” từ Trung Quốc, đang thu hút sự chú ý của cả cộng đồng mạng Trung Quốc và Nhật Bản, nhưng lại gây ra phản ứng trái chiều đáng kể.
1. Trào lưu “Hello Kitty Nổi Loạn” là gì?
Trào lưu meme này, được gọi là “Kitty Nổi Loạn” (破天荒キティ – Hatenkou Kitty), xuất phát từ mạng xã hội Tiểu Hồng Thư (Xiaohongshu) tại Trung Quốc. Các hình ảnh trong trào lưu thường mô tả Hello Kitty – nhân vật biểu tượng của Sanrio – thực hiện những hành động táo bạo, khác xa hình tượng đáng yêu vốn có của cô, như đốt phá tài sản, đập máy tính hay biểu hiện sự giận dữ trong môi trường công sở.
Những meme này nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) tại Nhật Bản từ ngày 5 tháng 12 năm 2024. Sự phổ biến của trào lưu này được thúc đẩy bởi yếu tố hài hước, cùng khả năng đồng cảm với áp lực công việc hiện đại mà nhiều người trẻ đang phải đối mặt.
2. Hello Kitty – Biểu tượng văn hóa vượt thời gian
Được tạo ra bởi công ty Sanrio vào năm 1974, Hello Kitty từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự dễ thương và hòa nhã. Ở Trung Quốc, cô mèo này có sức hút không kém gì Barbie ở phương Tây. Đặc biệt, vào năm 2008, Hello Kitty còn được bổ nhiệm làm đại sứ du lịch Nhật Bản tại Trung Quốc và Hồng Kông – một minh chứng cho sự quan trọng của nhân vật này trong việc xây dựng cầu nối văn hóa giữa hai quốc gia.
Tuy nhiên, loạt meme mới này lại đang khiến nhiều người Nhật cảm thấy không hài lòng vì sự phá vỡ hình ảnh nguyên bản của Kitty.
3. Phản ứng trái chiều từ cộng đồng mạng Nhật Bản
Tại Nhật, meme “Kitty Nổi Loạn” đã tạo nên làn sóng tranh cãi. Một bộ phận người dùng mạng, đặc biệt là những nhân viên văn phòng, cảm thấy đồng cảm và thích thú với hình ảnh Kitty nổi giận. Đối với họ, các meme này phản ánh đúng tâm trạng của những người thường xuyên phải đối mặt với áp lực công việc. Một người dùng trên mạng xã hội X viết:
“Cảm giác như Kitty đang nói thay nỗi lòng của tôi mỗi ngày.”
Tuy nhiên, không ít fan lâu năm của Hello Kitty lại cảm thấy bất bình. Họ cho rằng việc Kitty thực hiện những hành động phá hoại như vậy đi ngược hoàn toàn với giá trị mà nhân vật này đại diện. Một bình luận trên mạng xã hội Nhật Bản nhấn mạnh:
“Hello Kitty luôn là biểu tượng của sự đáng yêu và nhẹ nhàng. Những hình ảnh này đang phá hỏng hình tượng tốt đẹp đó.”
4. So sánh với Aggretsuko – Người bạn đồng nghiệp nổi giận
Một số ý kiến cũng so sánh “Kitty Nổi Loạn” với Aggretsuko – một nhân vật khác của Sanrio, gấu trúc đỏ làm việc trong môi trường công sở Nhật Bản. Bộ phim hoạt hình của Netflix về Aggretsuko đã khai thác chủ đề áp lực văn phòng thông qua những cơn thịnh nộ âm nhạc death metal của nhân vật.
Nhiều người cảm thấy meme “Kitty Nổi Loạn” chỉ là một phiên bản “đạo nhái rẻ tiền” của Aggretsuko. Một bài đăng trên tài khoản Bluesky của trang tin Unseen Japan nhận xét:
“Nếu bạn muốn một nhân vật Sanrio phản ánh áp lực công việc, thì Aggretsuko mới là lựa chọn chính xác.”
5. Câu hỏi về sáng tạo nội dung và ranh giới văn hóa
Loạt meme “Kitty Nổi Loạn” không chỉ là một xu hướng giải trí nhất thời mà còn khơi dậy những câu hỏi về ranh giới giữa sự sáng tạo và bảo vệ giá trị văn hóa.
Với sự phổ biến toàn cầu của Hello Kitty, việc hình ảnh nhân vật này bị biến tấu có thể ảnh hưởng đến giá trị thương hiệu và mối quan hệ văn hóa giữa các quốc gia. Đồng thời, meme này cũng phản ánh một xu hướng lớn hơn trong xã hội: việc sử dụng các biểu tượng văn hóa để giải tỏa căng thẳng và phản ánh những bất mãn trong cuộc sống hiện đại.
Dù bạn xem meme “Kitty Nổi Loạn” như một cách sáng tạo thú vị hay một sự xúc phạm đến biểu tượng văn hóa, không thể phủ nhận rằng trào lưu này đã làm nổi bật sức ảnh hưởng của Hello Kitty trên toàn thế giới. Đồng thời, nó cũng đặt ra những vấn đề về ranh giới trong việc tái hiện và biến tấu các biểu tượng văn hóa.
Bạn nghĩ sao về meme này? Liệu đây có phải là một cách giải trí hợp lý, hay cần đặt ra những giới hạn trong sáng tạo? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn!
