Đêm giao thừa, hay còn gọi là Joya no Kane trong tiếng Nhật, là một khoảnh khắc quan trọng đánh dấu sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Tại Nhật Bản, những phong tục và lễ hội đặc biệt được tổ chức trong dịp này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn phản ánh những giá trị văn hóa sâu sắc của người dân nơi đây. Trong đó, một trong những lễ hội đặc sắc và linh thiêng nhất phải kể đến Okeramairi tại đền Yasaka, Kyoto. Lễ hội này không chỉ là dịp để người dân cầu mong một năm mới an lành, mà còn là cơ hội để tham gia vào một phần của văn hóa truyền thống Nhật Bản lâu đời.
Với sự kiện Okeramairi 2025 diễn ra từ tối ngày 31/12/2024 đến rạng sáng ngày 1/1/2025, đây chính là một dịp đặc biệt để du khách trải nghiệm một Kyoto trang nghiêm và mang đậm bản sắc văn hóa, nơi mà từng ngọn lửa thiêng đều mang trong mình những ước nguyện và hy vọng của người dân.
1. Nguồn gốc và ý nghĩa của Okeramairi
Okeramairi không phải là một lễ hội thông thường. Đây là một phong tục đón năm mới độc đáo, có nguồn gốc từ đền Yasaka, một trong những ngôi đền nổi tiếng tại Kyoto. “Okera” trong tiếng Nhật là cây bạch truật (Atractylodes japonica), một loại thảo dược được cho là có khả năng xua đuổi tà khí và mang lại sức khỏe. Cây bạch truật được sử dụng rộng rãi trong các phong tục đón năm mới, không chỉ trong các ngôi đền mà còn trong các gia đình Nhật Bản, đặc biệt là trong thời kỳ Edo.
Lễ hội Okeramairi không chỉ đơn thuần là một nghi lễ đón năm mới, mà còn mang trong mình thông điệp về việc thanh tẩy những điều không may mắn của năm cũ và cầu xin một năm mới bình an, khỏe mạnh và hạnh phúc. Ngọn lửa thiêng trong lễ hội Okeramairi được coi là biểu tượng của sự sống, hy vọng và may mắn, đồng thời cũng là phương tiện để kết nối giữa con người và các vị thần linh trong truyền thống Shinto của Nhật Bản.
2. Các nghi lễ chính trong lễ hội Okeramairi
Lễ hội Okeramairi bắt đầu từ 7 giờ tối ngày 31/12, với nghi lễ 除夜祭 (Joya no Sō), lễ hội đêm giao thừa được tổ chức tại chính điện của đền Yasaka. Đây là một nghi lễ long trọng, với sự tham gia của các vị sư và quan chức trong đền. Tuy nhiên, một trong những điểm đặc biệt của lễ hội là nghi lễ tạo ngọn lửa thiêng, được thực hiện vào 4 giờ sáng ngày 28/12 trước đó. Ngọn lửa này được tạo ra từ phương pháp thủ công cổ xưa, sử dụng cối và chày để quay lửa, sau đó sẽ được giữ cháy suốt đêm giao thừa.
Khi lễ chính kết thúc, các vị thần chủ và quan chức của đền Yasaka sẽ sử dụng ngọn lửa thiêng để thắp sáng những chiếc đèn lồng trong khuôn viên đền. Những chiếc đèn này, cùng với ánh sáng từ ngọn lửa thiêng, sẽ tạo ra một không gian huyền bí và trang nghiêm, mang lại cảm giác thanh tịnh cho những ai tham gia lễ hội.
Điều đặc biệt nhất trong lễ hội Okeramairi là tục lệ mang lửa Okerabi về nhà bằng dây bấc (火縄). Những người tham gia sẽ mang theo ngọn lửa này trên đường trở về nhà với mong muốn mang theo may mắn và sự bình an. Trước đây, ngọn lửa này thường được sử dụng để nhóm bếp nấu món súp ozoni – món ăn truyền thống trong dịp Tết Nhật Bản, hoặc để thắp sáng bàn thờ gia đình, tỏ lòng kính trọng đối với tổ tiên.
Ngày nay, nhiều người vẫn giữ dây bấc đã tắt lửa như một lá bùa hộ mệnh trong nhà, đặc biệt là trong khu vực bếp, để cầu mong may mắn và tránh được những tai nạn hỏa hoạn. Đây là một phong tục đầy ý nghĩa và gắn liền với các giá trị truyền thống của người Nhật.
3. Trải nghiệm Okeramairi – Một phần văn hóa độc đáo của Kyoto
Tham gia vào lễ hội Okeramairi không chỉ là một trải nghiệm về phong tục đón năm mới mà còn là cơ hội để khám phá vẻ đẹp tinh thần trong văn hóa Nhật Bản. Đứng giữa không gian linh thiêng của đền Yasaka, nơi những ngọn đèn lồng thắp sáng mọi ngóc ngách và ngọn lửa thiêng tỏa sáng, bạn sẽ cảm nhận được sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người và thần linh. Lễ hội Okeramairi là một dịp để người dân Nhật Bản nhắc nhở nhau về giá trị của sự bình an và may mắn trong cuộc sống, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với các thần linh và tổ tiên.
Mỗi bước đi trong khuôn viên đền, dưới ánh sáng vàng nhạt của những chiếc đèn lồng, sẽ khiến bạn cảm nhận được sự tĩnh lặng và linh thiêng của đêm giao thừa tại Kyoto. Đây chính là một cơ hội tuyệt vời để du khách tận hưởng những giá trị văn hóa đặc sắc của thành phố này, một Kyoto vừa cổ kính vừa đầy huyền bí.
4. Thông tin chi tiết về lễ hội Okeramairi 2025
- Tên tiếng Nhật: をけら詣り (Okeramairi)
- Thời gian: Từ 7 giờ tối ngày 31/12/2024 đến 5 giờ sáng ngày 1/1/2025
- Địa điểm: Đền Yasaka, 625 Gionmachi Kitagawa, Higashiyama Ward, Kyoto, Japan
- Di chuyển: Đi bộ khoảng 10 phút từ ga Gion-Shijo.
5. Những lưu ý khi tham gia lễ hội Okeramairi
- Trang phục ấm áp: Vào đêm giao thừa ở Kyoto, thời tiết có thể trở nên rất lạnh, vì vậy bạn cần chuẩn bị những bộ quần áo ấm áp để cảm thấy thoải mái khi tham gia lễ hội.
- Thời gian và địa điểm di chuyển: Kyoto vào dịp cuối năm rất đông đúc, đặc biệt là khu vực gần đền Yasaka, vì vậy bạn nên lên kế hoạch di chuyển từ sớm để tránh bị lỡ mất các nghi lễ chính.
- Chuẩn bị máy ảnh: Đừng quên mang theo máy ảnh để ghi lại những khoảnh khắc tuyệt đẹp của lễ hội, đặc biệt là khi các ngọn đèn lồng sáng lên trong đêm tối và những ngọn lửa thiêng bừng cháy.
- Tôn trọng nghi lễ: Okeramairi là một lễ hội linh thiêng, vì vậy hãy cư xử trang nhã và tôn trọng các nghi thức trong lễ hội để thể hiện sự kính trọng đối với văn hóa và tôn giáo của Nhật Bản.
Lễ hội Okeramairi tại đền Yasaka là một sự kiện không thể bỏ qua nếu bạn có dịp đến Kyoto vào dịp Tết Nguyên Đán. Đây không chỉ là một lễ hội đón năm mới, mà còn là cơ hội để du khách cảm nhận và trải nghiệm những giá trị văn hóa độc đáo của Nhật Bản. Từ nghi lễ thắp lửa đến tục lệ mang lửa về nhà, mỗi chi tiết trong lễ hội đều mang lại một thông điệp về may mắn, bình an và hy vọng cho một năm mới tốt đẹp.
Với không khí linh thiêng và những trải nghiệm đậm chất văn hóa, Okeramairi 2025 chắc chắn sẽ là một kỷ niệm khó quên trong hành trình khám phá Kyoto của bạn. Hãy chuẩn bị để đón một năm mới đầy may mắn và an lành, cùng với những ước nguyện chân thành từ đền Yasaka, Kyoto.