Tokyo ở Nhật Bản thường được biết đến là nơi phát triển nghệ thuật “ăn uống một mình” nổi tiếng. Ở những nơi khác trên thế giới, thực khách đi một mình có thể cảm thấy cô đơn hoặc hơi xấu hổ khi đến những nhà hàng cao cấp, nhưng ở Tokyo thì lại không như thế.
Hành trình của phong cách “chỉ có một mình”
Nhật Bản đã phải vật lộn với sự cô lập trong nhiều thế kỷ. Là một quần đảo nhỏ ngoài khơi, quốc gia này đã trải qua hơn 2 thế kỷ (1639-1853) áp dụng chính sách Sakoku (Tạm dịch: Đất nước khép kín) và gần như đã hoàn toàn tách biệt với phần còn lại của nền văn minh. Điều đó khiến văn hoá tự nhìn nhận lại bản thân, tập trung cho thực tại phát triển mạnh mẽ vào thời kỳ này, dẫn đến các phương thức nghệ thuật mang tính biểu tượng mà chúng ta vẫn thấy ở Nhật Bản ngày nay, như thơ Haiku hay kịch Kabuki.
Cuối thế kỷ XIX, Mạc phủ sụp đổ, Nhật Bản bước vào thời kỳ hiện đại kéo theo hàng loạt những sự thay đổi về chính trị, sức mạnh quân sự và kinh tế. Sau Thế chiến II cùng với nhiều bất ổn trong thị trường lao động, các công ty Nhật Bản cung cấp việc làm lâu dài cho nam giới. Trong khi đó, các chuẩn mực văn hóa lại khuyến khích nữ giới ở nhà nội trợ. Tất cả những điều này đề cao việc lập gia đình, đặc biệt là gia đình hạt nhân và đã tạo nên “văn hóa tập thể”, nhấn mạnh vào nhu cầu và mục tiêu của cộng đồng hơn là của từng cá nhân.
Tuy nhiên, khi nền kinh tế suy giảm trong những năm 1990 bởi cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc thế giới mới, việc xây dựng gia đình của người Nhật Bản cũng thay đổi. Số hộ gia đình độc thân vẫn đang tăng lên cho đến ngày nay. Quy mô hộ trung bình giảm từ 2,82 người/hộ năm 1995 xuống 2,39 người/hộ năm 2015.
Khi người ta bắt đầu ra ngoài xã hội với trạng thái “đơn thương độc mã”, sự kỳ thị về việc “không có gia đình” hoặc “không có bạn bè” trở nên mạnh mẽ. Mặc dù các nhà hàng như Ichiran hiện nay luôn khuyến khích khách hàng dùng bữa một mình và chỉ tập trung vào tô mì trước mặt nhưng không thể phủ nhận một sự thật rằng ban đầu, họ kiếm tiền bằng sự “xấu hổ” của những thực khách đi ăn mà không có ai sánh bước.
Muôn kiểu ăn một mình
Thử tưởng tượng du khách đang ngồi trong một buồng ăn nhỏ được bao quanh bởi những tấm rèm đen, mùi nước dùng thịt thoang thoảng lướt qua khứu giác. Bỗng có một đôi tay vươn qua bóng tối và đặt trước mặt du khách một bát mì ramen thịt heo nóng hổi. Du khách bắt đầu ăn trong im lặng, cảm nhận hơi nước bốc lên nghi ngút và rồi ra về khi đã thưởng thức xong bữa ăn mà không nói lấy một lời.
Đây được gọi là “buồng ăn tập trung vào hương vị” và không dành cho những người thích sự ồn ào, náo nhiệt. Chuỗi nhà hàng Ichiran ở Nhật Bản đã phổ biến cách ăn uống ít tương tác như vậy, giúp thực khách có thể đặt đồ ăn và thưởng thức theo cách càng ít tiếp xúc với con người càng tốt.
Được thành lập tại Fukuoka vào năm 1960, Ichiran tin rằng việc ăn uống tách biệt sẽ giúp mọi người tập trung vào bữa ăn của họ. Bên cạnh lý do đây là một cách ăn uống khoa học thì điều quan trọng nhất là Ichiran giúp khách hàng không bị kỳ thị.
Cách thưởng thức món ăn ở Ichiran rất đơn giản. Sau khi khách hàng chọn xong buồng ăn sẽ chuyển sang đặt món. Vị khách có thể chọn mức độ dai và đậm đà của sợi mì theo ý thích. Người phục vụ sẽ mang đến một quả trứng lòng đào cùng với muối như một món khai vị, sau đó đóng rèm hoặc cửa sổ của buồng ăn lại cho đến khi món chính được hoàn thành.
Buồng ăn sẽ có sẵn khăn ăn và bình nước nên thực khách không cần hỏi nhà hàng để được cung cấp thêm. Và rồi một đôi tay lặng lẽ vươn ra để đặt bát mì xuống bàn. Luôn có một tấm rèm che khuất đi khuôn mặt của cả khách hàng và người phục vụ. Không có chuyện giao tiếp, dù là bằng ánh mắt hay lời nói. Tất cả đều hoàn toàn ẩn danh.
Phong cách ăn một mình này đã phổ biến đến nỗi giúp Ichiran phát triển lên gần 60 nhà hàng. Hiện nay, trải nghiệm ăn một mình không chỉ có mì Ramen mà còn thêm nhiều món nữa.
Nếu vẫn có những vị khách không muốn ngồi một mình, Moomin Café ở Tokyo là một sự lựa chọn không tồi. Nhà hàng sẽ giúp thực khách ngồi đối diện với những chú hà mã nhồi bông khổng lồ để xua tan nỗi cô đơn. Hoặc họ có thể tải ứng dụng Dinner With My Boyfriend (Tạm dịch: Ăn tối với bạn trai của tôi) để có hình ảnh những người đàn ông đẹp trai ngồi diện.
Có một cách khác là bật một series DVD cũ có tên Oshokuji no Jikan bao gồm các video có người phụ nữ đang ăn, như vậy thì sẽ không có ai phải ăn một mình nữa. Vào năm 2014, Nhà hàng PiaPia ở Tokyo đã cấm các cặp đôi đến vào đêm Giáng sinh. Lý do là bởi họ “sẽ gây tổn thương nghiêm trọng” cho những người ở một mình vào dịp lễ này.
Xã hội Nhật Bản ngày nay đang ngày càng chấp nhận những thói quen và sở thích cá nhân của mọi người, và các quán ăn đang phản ánh điều đó.
Nhà báo du lịch của New York Times tên Stephanie Rosebloom đã viết vào năm 2015: “Bàn cho hai người trở lên không phải là cách sắp xếp mặc định. Không có gì lạ khi ngồi đối diện với một đầu bếp sushi và trò chuyện với họ, hoặc đặt một bữa ăn từ máy bán vé của nhà hàng và thưởng thức các món trên ghế đẩu cùng với những thực khách đơn lẻ khác”. Du khách có thể dễ dàng tìm thấy các bữa ăn cho một người ở các trung tâm thành phố, nơi thực đơn có những món ăn nhỏ như ngón tay vậy.
Mô hình Ichiran cũng đang được áp dụng tại Mỹ. Chuỗi nhà hàng này đã mở chi nhánh đầu tiên tại Bushwick, Brooklyn, Mỹ, vào tháng 10/2016. Không gian ở đây được phân chia giữa khu vực bàn ăn truyền thống và một căn phòng trong buồng riêng – nơi chỉ có thể gọi món duy nhất là Ramin thịt heo.
Các nhà phê bình không hài lòng với chất lượng đồ ăn cũng như trải nghiệm mới mẻ này. Nhà phê bình ẩm thực Robert Sietsema gọi buồng ăn riêng là “nhà tù ramen nhỏ” chỉ phục vụ “một tô mì quá đơn giản.”
Thế nhưng, hàng trăm thực khách sành điệu vẫn xếp hàng dài. Mục đích của họ có thể là chỉ để đăng ảnh lên Instagram, dù nhà hàng đã có biển báo bên trong mỗi phòng với yêu cầu hãy tắt tiếng điện thoại để có thể chỉ “tập trung vào hương vị” mà thôi. Nhưng đó là sự khác biệt giữa phong cách ăn uống ít tương tác của người Mỹ ngày nay: Họ muốn loại bỏ sự phiền nhiễu hơn là muốn yên tĩnh và tránh xa mọi người như người Nhật.
8 nhà hàng cao cấp thích hợp cho người cô đơn ở Tokyo
- Sushi Tokyo Ten Shibuya
Nằm trên tầng 3 của khu tổ hợp Shibuya Stream, quán sushi này nổi tiếng với bữa trưa omakase các ngày trong tuần với giá 3.850 Yên, bao gồm cơm Ikura Mini và Nigiri. Bữa tối omakase tại nhà hàng có giá 7.500 Yên, với Sushi, Nigiri và Nimono (các món cá nướng).
Với không gian sang trọng, thật khó để cảm thấy cô đơn khi ngồi tại quầy Sushi ở đây. Bên cạnh đó, những đầu bếp có thể là người bạn trò chuyện thú vị trong suốt bữa ăn của du khách đấy!
- Den Kushi Flori
Den Kushi Flori ở Aoyama Gem là một nhà hàng được trao sao Michelin, nổi tiếng với sự kết hợp ẩm thực Châu Âu hiện đại và Kushiyaki Nhật Bản (thịt và rau xiên).
Bữa ăn tối 8 món tại đây có giá khoảng 11.858 Yên, bao gồm 6 loại “finger food” (thức ăn thưởng thức bằng tay) được trang trí tinh tế, đẹp mắt như thịt cừu xiên Tsukune với hoa và Tacos mực cùng Kinome Miso, sau đó là món cơm và món tráng miệng.
- Fushikino
Yusuke Miyashita – nhà sản xuất rượu Sake nổi tiếng, bậc thầy trà đạo theo phong cách Enshu đã mở Nhà hàng Fushikino để phục vụ các món Kaiseki truyền thống do đầu bếp nổi tiếng Yoshio Aramaki sáng tạo kết hợp với rượu Sake thủ công.
Nhà hàng chỉ phục vụ 9 thực khách cùng lúc. Mỗi buổi tối, nhà hàng đều có ít nhất một loại rượu Sake cổ điển, với tuổi đời hơn 10 năm, cũng như sự pha trộn của hai loại Sake mà Miyashita kết hợp để phù hợp với thức ăn được phục vụ.
- Unagi Yondaime Kikukawa
Tại nhà hàng này, món lươn Unagi nướng được phục vụ theo bất kỳ cách nào mà thực khách thích trong một khung cảnh sang trọng, với một chỗ ngồi tại quầy mà không cần đặt trước. Thực khách có thể quan sát quá trình món unagi tươi được sơ chế và nướng trên than Bincho cho đến khi thịt giòn và có màu nâu vàng bên ngoài.
Lựa chọn phổ biến tại quán là phần ăn Hitsumabushi – món ăn của vùng ở Nagoya, nơi món Unagi nướng trên cơm được phục vụ với một nồi Dashi nhỏ để vào hộp Bento gỗ giữa bữa ăn. Du khách cũng có thể lựa chọn phần ăn Kaiseki, với toàn bộ món lươn được phục vụ theo một loạt các cách chế biến như Sashimi, nướng trong trứng tráng kiểu Nhật, xiên và nướng trên than, và Shiroyaki (nướng không tráng men).
- Locale
Đầu bếp Katy Cole của Nhà hàng Locale đưa thực khách đến gần hơn với sản phẩm từ trang trại đến bàn ăn. Tất cả mọi thứ được phục vụ trong nhà hàng đều là sản phẩm hữu cơ từ các trang trại nhỏ ở Hokkaido, Ehime và Kochi. Katy Cole đặt ra triết lý tại nhà hàng là phục vụ những món ăn trung thực với những nguyên liệu địa phương tốt nhất.
- Blind Donkey
Blind Donkey cũng là một nhà hàng đưa thực phẩm từ trang trại đến bàn ăn. Nhà hàng sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc từ các trang trại nhỏ ở Nhật Bản, hạn chế sử dụng rượu vang và dầu olive. Tại đây phục vụ các món ăn Nhật Bản với kỹ thuật nấu ăn kiểu Âu. Thực đơn thay đổi theo mùa với các món rau, cà rốt nướng ngọt, ăn kèm với các món như lợn rừng om nấm đông cô.
- Julia
Được điều hành bởi đầu bếp tự học Nao, cùng với chồng và chuyên gia nghiên cứu Kenichiro Motohashi, Nhà hàng Julia hiện đại là lựa chọn lý tưởng cho những người yêu thích ẩm thực cao cấp ở Tokyo.
Nhà hàng Julia chỉ phục vụ 8 chỗ ngồi cùng lúc. Thực đơn tại quán gồm 8-12 món, là những món ăn làm từ nguyên liệu địa phương theo mùa, thay đổi hàng tháng, có nguồn gốc từ Okinawa và Ibaraki. Nhà hàng phục vụ bắt đầu từ 19h, với thực đơn nếm thử đầy đủ (bao gồm rượu vang) có giá 22.000 Yên.
- Shirokane Toritama
Nhà hàng này có khả năng biến những món đơn giản như thịt gà xiên thành một tác phẩm nghệ thuật. Thực đơn tại quán có 3 món omakase có sẵn, với 7 – 12 – 15 xiên Yakitori được yêu thích như thịt viên Tsukune với nước sốt mặn ngọt hoặc Chochin (buồng trứng). Thực đơn cũng tuyển chọn các loại xiên cá cũng như một số món ăn phụ hiện đại của Izakaya kết hợp với rượu và Yakitori. Thêm chút màu xanh cho bữa ăn của du khách với món Salad rau mùi tươi với nước sốt mù tạt và khoai tây chiên giòn hoặc món Mousse gan gà chấm với bánh mì nướng, thưởng thức cùng rượu vang.
8 nhà hàng trên đây là những địa điểm lý tưởng để du khách thưởng thức bữa ăn một mình, và thoát khỏi sự ồn ào, náo nhiệt. Nếu có dịp du lịch Nhật Bản, du khách hãy dành thời gian đến trải nghiệm ẩm thực tại một trong những nhà hàng này nhé! Chúc du khách có một chuyến đi đầy thú vị!