Nhật Bản có một nền ẩm thực vô cùng thú vị với những cách chế biến độc đáo và sử dụng những loại nguyên liệu bình thường để mang lại những món ăn đặc sắc. Trong đó, Daikon (củ cải trắng) là một loại rau củ được sử dụng thường xuyên trong các món ăn của người Nhật.
Trong ẩm thực “xứ Phù Tang”, Daikon là một trong những loại rau củ được người Nhật vô cùng yêu thích. Nó được sử dụng thường xuyên từ những món ăn bình dân cho đến sang trọng. Thậm chí, Daikon đã “đánh bại” hành tây và bắp cải để trở thành loại rau củ quốc dân của Nhật Bản.
Tại Nhật Bản, Daikon có giá trị lịch sử lâu đời và có những chuyển biến qua nhiều thời kỳ, trở thành một nguyên liệu quen thuộc với người Nhật. Daikon được cho là có xuất xứ từ vùng Địa Trung Hải và đã du nhập vào Nhật Bản kể từ thế kỷ thứ 3. Ban đầu, chỉ có phần lá xanh phía trên được sử dụng. Phần lá xanh mềm này từng được liệt vào danh sách Nanakusa – tức 7 loại thực vật thường được ăn kèm với cháo yến mạch vào tháng 1 hàng năm như một cách cầu chúc sức khỏe và trường thọ. Theo thời gian, phần củ màu trắng lại được sử dụng rộng rãi hơn cả và đặc biệt được khai thác nhiều trong buổi đầu thời Muromachi (1392-1573). Nổi bật hơn cả trong các món ăn làm từ Daikon là Daikon Oroshi, tức củ cải nghiền, một thức xuất hiện từ thời Edo (1603-1868). Cho nên có thể nói, Daikon đã được người Nhật yêu thích từ rất lâu.
Người Nhật Bản được biết đến có tuổi thọ cao nhất thế giới. Điều này đến từ việc họ rất chú trọng đến những thực phẩm và độ an toàn của các thực phẩm dùng trong mỗi bữa ăn. Daikon được chứng minh là loại thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe cũng như có hàm lượng giá trị dinh dưỡng cao. Theo một số nghiên cứu từ những chuyên gia dinh dưỡng, trong củ cải có chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Củ cải cung cấp hàm lượng vitamin và các khoáng chất cho cơ thể rất tốt, dù hàm lượng vitamin C bị biến đổi trong quá trình chế biến nhưng các loại vitamin khác vẫn được giữ nguyên. Sử dụng củ cải rất tốt cho hệ tiêu hóa vì hàm lượng chất xơ nhiều cùng với các loại enzyme tiêu hóa khác. Những loại enzyme này khi được nghiền nhỏ sẽ giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn. Đặc biệt khi nghiền nhỏ loại rau củ này sẽ tiết ra chất isothiocyanate, chất này có khả năng giải độc cơ thể, đào thải độc tố ra bên ngoài và rất tốt cho da. Từ những giá trị dinh dưỡng và độ an toàn của loại rau củ này mà người Nhật rất ưa chuộng sử dụng. Họ thường dùng loại rau củ này để kết hợp cùng các món ăn khác làm tăng giá trị dinh dưỡng trong bữa ăn và mang lại lợi ích cho sức khỏe.
Vì là loại rau củ chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng, cung cấp các chất thiết yếu cho cơ thể nên Daiko được sử dụng toàn bộ, không bỏ đi phần nào. Phần ngọn của củ cải thường có vị hăng và hơi cay nồng do đó người Nhật thường sử dụng để ăn sống và kèm với những loại thức ăn khác nhằm gia tăng thêm hương vị cho món ăn hoặc nghiền nhỏ ra để ăn với nước tương. Đây là một cách chế biến vô cùng độc đáo của người Nhật. Phần thân của củ cải thường có vị thanh ngọt tự nhiên do đó người Nhật thường chế biến phần thân để nấu thành các loại nước dùng trong nhiều món ăn, củ cải được ninh mềm mang lại cho nước dùng hương vị thanh ngọt đặc biệt. Phần lá thì được chế biến thành các món ăn đơn giản như chiên, luộc ăn kèm với nước tương. Phần đuôi của củ cải có vị cay nồng nền được dùng chế biến các món xào hoặc làm những món dưa muối đặc trưng của người Nhật. Cuối cùng là phần vỏ được thái sợi dài để xào lên làm một món ăn vô cùng hấp dẫn.
Với Daikon, người Nhật có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon trứ danh, có thể kể sơ qua một vài món như:
Món hầm Oden: Củ cải trắng ninh chín mềm là nguyên liệu quan trọng tạo nên nước dùng đậm đà, thanh ngọt của Oden – một món ăn truyền thống của “xứ Phù Tang” với hình thức khá giống với món lẩu nhưng cách chế biến lại tương tự các món hầm.
Củ cải muối (Takuan): Củ cải sẽ được sơ chế qua và cắt thành từng lát mỏng vừa ăn sau đó đem phơi khô trong nhiều tháng để củ cải săn lại. Sau khi phơi khô, củ cải được đem ướp cùng các loại gia vị khác và đặt vào trong một thùng lớn trong vòng vài tuần có thể sử dụng được. Lát củ cải muối ở Nhật Bản có một màu vàng bắt mắt vì được ngâm qua bột nghệ để tăng phần thẩm mỹ cho món này.
Củ cải nghiền (Daikon Oroshi): Củ cải nghiền vốn thường được dùng cùng cá nướng nhưng nay đã được phổ biến rộng rãi trong các món mì, bít tết và đa dạng thịt. Vị hăng hăng của nó hòa cùng vị thơm của thịt cá giúp kích thích vị giác, chưa kể ở dạng nghiền các chất dinh dưỡng trong củ cải cũng được cơ thể hấp thụ tốt hơn.
Ngoài ra, Daikon cũng là nguyên liệu góp mặt trong món Cá cam kho củ cải (Buri Daikon), Daikon Salad,…
Củ cải trắng Daikon đã góp phần tạo nên một nền ẩm thực “xứ Phù Tang” trứ danh. Nếu du khách có dịp du lịch Nhật Bản, hãy dành thời gian khám phá và trải nghiệm thêm về nền ẩm thực đặc sắc của vùng đất này nhé! Chúc du khách có một chuyến đi vui vẻ và đầy thú vị!