Trong khi nhiều quốc gia Châu Á thời phong kiến đều tồn tại chế độ hoạn quan, thái giám thì tầng lớp này lại vắng bóng trong hoàng cung Nhật Bản thời xưa.
Cũng như rất nhiều quốc gia Châu Á khác, Nhật là đất nước chịu ảnh hưởng của văn hoá Trung Quốc. Chữ viết cũng len lỏi, xâm nhập Nhật Bản từ rất sớm. Chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy, có rất nhiều điều “xứ Phù Tang” bắt nguồn từ đất nước này.
Tuy nhiên, có một điều mà Nhật Bản không “mượn” của Trung Hoa đó là cấp bậc các quan trong Hoàng cung và cũng không có sự xuất hiện tầng lớp Hoạn quan. “Hoạn quan” hay “Thái giám, Công công, Tự nhân,…” là những người đàn ông bị khiếm khuyết mất bộ phận sinh dục và phục vụ trong cung. Có thể nói, mặc dù thân thế không được coi trọng nhưng cấp bậc này lại chiếm một vị thế lớn trong triều đình. Trong lịch sử phong kiến Trung Hoa, có người thậm chí còn làm lên đến chức Thừa Tướng.
Vậy đâu là lý do khiến giai cấp hoạn quan lại vắng bóng ở xứ Phù Tang thời xưa? Có thể xét đến những khía cạnh như sau:
Thứ nhất, đối với triều chính Trung Hoa, tam cung lục viện là chuyện thường, các Hoàng đế với hậu cung trăm ngàn cung tần mỹ nữ. Với những công việc nặng cần đến những người đàn ông mạnh khoẻ thay vì cung nữ chân yếu tay mềm. Việc để một người đàn ông bình thường sẽ gây nhiều điều tiếng và “không trong sạch chốn hậu cung”. Thế nên, người được lựa chọn phải “tịnh thân”, mặt khác họ sẽ giúp đưa tin giữa Vua và chốn hậu cung đó.
Còn đối với Nhật Bản, trong suốt thời kỳ xưa, 125 nhiệm kỳ Thiên hoàng lại có tới 8 vị là nữ. Hậu cung của các nữ Thiên hoàng đương nhiên đều là nam giới. Vì vậy, việc sử dụng thái giám là không cần thiết.
Hơn nữa, ngay cả với các Thiên hoàng là nam, thì hậu cung của họ cũng có rất ít cung tần mỹ nữ, nhiều là 10 người, thậm chí chỉ có 2 – 3 người. Số lượng này nếu so với tam cung lục viện của các Hoàng đế Trung Hoa thì quả thực thua xa. Nhưng đây cũng là nguyên nhân khiến các công việc ở hậu cung Nhật Bản không nhiều, vì vậy số lượng người phục vụ cũng không cần quá cao. Theo ghi nhận của các tư liệu lịch sử, người phục vụ trong hoàng cung Nhật Bản khi xưa hầu hết đều là các đối tượng được chỉ định đặc biệt và xuất thân từ các gia đình quý tộc.
Thứ hai, có thể là vấn đề văn hoá. Người Nhật xem việc “làm tổn hại” một người là thiếu nhân đạo. Đối với người bẩm sinh khiếm khuyết thì không sao, nhưng đối với người bình thường. Việc triệt bộ phận sinh dục đồng nghĩa là tước đi những quyền nhân sinh mà cuộc sống ban tặng.
Thứ ba, chế độ quản lý yêu cầu cao. Chế độ hoạn quan của Trung Hoa nhìn qua có vẻ rất đơn giản, nhưng thực tế đã phải trải qua hàng thế kỷ mới có thể hoàn thiện. Chỉ riêng việc quản giáo các hành vi của thái giám cũng phải được đúc kết từ kinh nghiệm rút ra từ nhiều bài học xương máu trong lịch sử các triều đại. Những quy định, quy chuẩn đối với tầng lớp này trải qua năm tháng cũng dần trở nên vô cùng phức tạp và nghiêm ngặt. Ví dụ, chỉ riêng việc tuyển chọn thái giám nhập cung, kiểm tra thân thể định kỳ mỗi năm, bảo quản và hoàn trả dụng cụ thiến… đều phải được quy định rõ ràng.
Ngoài ra, đối với những người đàn ông đã tịnh thân, họ không lập gia đình đồng nghĩa với cuộc đời nương dựa nơi cung cấm. Kéo theo đó, triều chính sẽ chi khoản tiền để nuôi.
Bởi thế, nếu không có nhu cầu sử dụng hoạn quan, thì hoàng cung Nhật Bản cũng không việc gì phải hao tâm, tổn sức, tiêu phí tiền của để nghĩ ra hàng loạt bộ luật cho thái giám và chi trả nhiều phí tổn cho họ.
Cuối cùng, kỹ thuật y học chưa đủ để đáp ứng. Dù ở thời đại nào, kỹ thuật “thiến” đều là một loại giải phẫu y học đòi hỏi trình độ cao.
Y học Trung Hoa thời xưa từng có thần y Hoa Đà phát minh ra thuốc mê và hoàn thiện kỹ thuật thiến động vật nên tầng lớp thái giám mới “có cửa” xuất hiện trong hậu cung. Dù vậy, tỷ lệ thất bại trong quá trình này vào thời xưa vẫn ở mức rất cao. Trong khi đó, Nhật Bản đến tận thế kỷ thứ 18 mới học được kỹ thuật thiến ngựa từ Trung Hoa. Họ ý thức được rằng, việc can thiệp dao kéo vào cơ thể cuộc đại phẫu trên hết sức quan trọng. Vậy nên, khi chưa đủ trình độ y học, người Nhật không thực hiện. Hơn nữa, tại đất nước này thời bấy giờ, chỉ có cơ quan được chính quyền chỉ định mới có đủ điều kiện thực hiện thành công phẫu thuật này.
Từ tất cả những lý do trên đây khiến hoạn quan không có chốn “dung thân” trong hậu cung Nhật Bản.
Nếu du khách là người có niềm đam mê với văn hóa, lịch sử của “xứ Phù Tang” thì hãy book cho mình một tour Nhật Bản nhé! Chắc chắn du khách sẽ có được những sự hiểu biết thú vị khi đặt chân đến vùng đất rộng lớn này.