Trong nền văn hóa đặc sắc của Nhật Bản, tín ngưỡng về sự hiện diện của các linh hồn và thế giới tâm linh luôn đóng một vai trò quan trọng trong đời sống thường nhật. Người Nhật tin rằng các linh hồn không chỉ tồn tại trong thiên nhiên mà còn bảo vệ con người, mang đến may mắn, sức khỏe và bình an. Đặc biệt vào dịp cuối năm, khi những lễ hội truyền thống diễn ra, sự xuất hiện của các linh hồn mang lại hy vọng và lời cầu nguyện cho một năm mới an lành. Dưới đây là ba ví dụ điển hình về những linh hồn ghé thăm Nhật Bản vào dịp cuối năm:
1. Oga no Namahage – tỉnh Akita: Xua đuổi tà ma và giáo dục trẻ nhỏ
Tại bán đảo Oga, tỉnh Akita, mỗi đêm giao thừa vào ngày 31/12, những linh hồn có khuôn mặt dữ tợn mang tên Namahage sẽ ghé thăm các ngôi làng, nhằm kiểm tra và nhắc nhở trẻ nhỏ về sự ngoan ngoãn, chăm chỉ trong năm qua.
1.1 Hình tượng Namahage
Namahage là những nhân vật mặc áo choàng rơm, đội mặt nạ bằng gỗ với khuôn mặt dữ tợn và đeo chuông lớn. Họ xuất hiện đột ngột, đi quanh các ngôi nhà và hỏi câu “Naku ko wa ine ga?” (Có đứa trẻ nào khóc nhè không?). Đây không chỉ là một hoạt động vui nhộn, mà còn có ý nghĩa giáo dục.
1.2 Ý nghĩa văn hóa
Namahage không chỉ là hình tượng của sự sợ hãi, mà còn có nhiệm vụ xua đuổi tà ma và mang lại may mắn cho các gia đình. Đồng thời, họ là biểu tượng của giáo dục, giúp nhắc nhở trẻ em về tầm quan trọng của việc học hành và cư xử tốt. Theo truyền thống, chỉ đàn ông độc thân trong làng mới được phép đóng vai Namahage, tạo ra một không khí đặc biệt vào dịp lễ này.
1.3 Tiếp đón Namahage
Các gia đình thường chuẩn bị bữa ăn để tiếp đón Namahage và cầu mong sức khỏe, tài lộc cho năm mới. Mặc dù truyền thống này đang dần mai một do sự thay đổi trong xã hội và kiến trúc nhà ở hiện đại, Namahage vẫn giữ được một vị trí quan trọng trong văn hóa Nhật Bản.
2. Sakaki Oni – tỉnh Aichi: Vị thần núi xua đuổi bệnh tật
Lễ hội Hana Matsuri diễn ra ở các ngôi làng miền núi thuộc tỉnh Aichi vào dịp cuối năm là dịp để tưởng nhớ vị thần núi Sakaki Oni. Lễ hội này được tổ chức với hy vọng xua đuổi bệnh tật và bảo vệ sức khỏe cho mọi người.
2.1 Vai trò của Sakaki Oni
Sakaki Oni mặc trang phục đỏ, cầm theo một chiếc rìu lớn, đi quanh khu phố, vung rìu để xua đuổi tà ma và bệnh tật. Ông là hiện thân của vị thần núi, người bảo vệ sức khỏe và bình an cho cộng đồng.
2.2 Ý nghĩa lễ hội
Lễ hội Hana Matsuri là dịp để thể hiện sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên. Các tín đồ tham gia lễ hội với niềm tin rằng Sakaki Oni sẽ bảo vệ gia đình họ khỏi bệnh tật, mang lại một năm mới khỏe mạnh và may mắn.
2.3 Sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên
Với hình ảnh Sakaki Oni, lễ hội này không chỉ là một nghi thức xua đuổi tà ma, mà còn là lời cầu nguyện cho sự thịnh vượng, sự sống trong sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.
3. Sonai no Shichi – tỉnh Okinawa: Thần Miriku mang lại hạnh phúc
Lễ hội Shichi tại Sonai, tỉnh Okinawa, là một trong những lễ hội lâu đời nhất của Nhật Bản, được tổ chức để tạ ơn vụ mùa và cầu nguyện cho một năm mới bội thu. Vào ngày thứ hai của lễ hội, thần Miriku xuất hiện từ biển cả, mang đến niềm vui và hạnh phúc cho mọi người.
3.1 Hình tượng thần Miriku
Thần Miriku mặc trang phục màu vàng, đeo mặt nạ cười, và đi đến bãi biển cùng với đoàn phụ nữ đeo mạng che mặt đen (fudachimi). Các nhạc công cũng tham gia biểu diễn trên biển, tạo nên không khí huyền bí và linh thiêng.
3.2 Các hoạt động trong lễ hội
Lễ hội Shichi còn bao gồm các điệu múa truyền thống và các cuộc thi đua thuyền đánh cá, tượng trưng cho sự giàu có và tài lộc trong năm mới. Lễ hội kết thúc khi mặt nạ của Miriku được tháo ra, tượng trưng cho sự trở lại của thần linh dưới hình dạng con người.
3.3 Ý nghĩa lễ hội
Lễ hội này mang ý nghĩa sâu sắc về lòng biết ơn đối với thiên nhiên và mong muốn một năm mới bình an, hạnh phúc, và mùa màng bội thu. Thần Miriku không chỉ mang lại may mắn mà còn là biểu tượng của sự che chở và an lành cho mọi người.
Vào dịp cuối năm, khi không khí tết về, người dân Nhật Bản thực hiện các lễ hội mang đậm tính tâm linh, hy vọng sẽ nhận được sự bảo vệ và may mắn từ các linh hồn như Namahage, Sakaki Oni, và Miriku. Những lễ hội này không chỉ là những truyền thống văn hóa đặc sắc mà còn thể hiện niềm tin sâu sắc vào sự kết nối giữa con người và thế giới linh thiêng.
Qua những hình ảnh linh hồn ghé thăm, người dân Nhật Bản gửi gắm những ước vọng về một năm mới an lành, hạnh phúc và thịnh vượng. Những lễ hội này là một phần không thể thiếu trong văn hóa Nhật Bản, nơi con người thể hiện lòng tôn kính đối với thiên nhiên và các linh hồn bảo vệ.