Ẩm thực Nhật Bản vô cùng phong phú với nhiều món ăn khác nhau. Trong đó, cơm đậu đỏ là một món ăn truyền thống của người Nhật với cách thức chế biến đơn giản nhưng lại mang ý nghĩa đặc biệt. Món cơm này cũng mang đến nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Sekihan – cơm đậu đỏ hay còn được gọi là xôi đậu đỏ, là một món ăn truyền thống của người Nhật được dùng để dâng lên các vị thần linh. Cơm đậu đỏ thực chất chỉ là gạo nếp được nấu với đậu đỏ, tương tự như món xôi gấc của Việt Nam.
Sekihan được nấu từ đậu đỏ nên cơm khi chín sẽ chuyển sang màu đỏ. Tuy nhiên, chỉ là màu hơi đỏ chứ không đỏ đậm và một số người thường ngâm gạo với các loại màu tự nhiên để có được màu đỏ đậm hơn khi nấu chín.
Về hương vị, Sekihan không mang một hương vị gì đặc sắc. Thực tế thì chỉ là cơm gạo nếp được nấu chín cùng với đậu đỏ. Thế nhưng mùi vị của món cơm này tạo nên hương thơm từ đậu đỏ, vị béo bùi của đậu đỏ và khi ăn sẽ ăn kèm với muối mè tạo nên vị ngọt, mặn hòa quyện với nhau giúp cho món ăn này đơn giản nhưng lại đặc sắc.
Để chế biến món Sekihan không quá phức tạp và chỉ với những loại nguyên liệu đơn giản, dễ kiếm, gồm có: gạo nếp, đậu đỏ Azuki hoặc đậu đỏ thường, vừng đen, muối, đường. Sau khi đã có đầy đủ nguyên liệu, người Nhật sẽ tiến hành rửa sạch đậu đỏ và cho vào nồi, đổ xăm xấp nước và đun sôi và sau đó cho ra rổ, đổ bỏ nước đi. Cho đậu đỏ đã luộc vào nồi và cho thêm một ít nước để bắt đầu ninh. Sau đó khi đậu đỏ mềm bên ngoài nhưng bên trong còn hơi cứng là tắt bếp. Cho phần nước ninh cùng đậu đỏ ra riêng và để đậu đỏ ra riêng. Sau đó dùng nước đậu đỏ để ngâm cùng với gạo nếp trong vòng 40 phút trở lên. Khi ngâm gạo xong cho thêm một chút muối vào và cho đậu đỏ đã ninh nhừ vào cùng và bắt đầu nấu cơm. Cuối cùng, khi cơm chín cho ra đĩa và rải muối vừng lên trên là có được món cơm đậu đỏ đặc trưng vô cùng thơm ngon.
Sekihan không chỉ là một món cơm thơm ngon, hấp dẫn mà còn mang lại nhiều chất dinh dưỡng với những thành phần dưỡng chất và các khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, gồm có: carbohydrate, calo, protein, chất béo, chất bão hòa, chất béo không bão hòa đa, chất béo không bão hòa đơn, natri, kali, chất xơ, đường, vitamin A, canxi và sắt… Thưởng thức một bát cơm đậu đỏ này sẽ tiếp nạp năng lượng cho mọi người trong một ngày làm việc dài cũng như cung cấp các dưỡng chất cần thiết để cơ thể khỏe mạnh, phát triển.
Ở Nhật Bản, người dân thường sử dụng món cơm này vào các dịp lễ đặc biệt như: sinh nhật, lễ cưới và các dịp lễ khác. Với quan niệm màu đỏ là màu mang lại may mắn nên khi sử dụng món cơm này trong các dịp đặc biệt thì người Nhật mong cầu sự may mắn, thịnh vượng, những điều tốt đẹp sẽ đến với mình.
Đặc biệt, Sekihan là một món ăn rất quan trọng trong ngày lễ Okuizome. Sau 100 ngày kể từ lúc em bé chào đời, món Sekihan, cá mè nướng,… sẽ được chuẩn bị để làm lễ Okuizome (Bữa ăn đầu tiên cho trẻ) nhằm cầu nguyện bé sẽ được no ấm cả đời. Vì bé vẫn chưa đủ tuổi lớn để ăn cả miếng thức ăn, nên theo tập tục, bố mẹ sẽ dùng đũa để mớm miệng và giả vờ như bé đang ăn. Đây là một cử chỉ tượng trưng miêu tả cho bữa ăn Okuizome.
Ngoài lễ Okuizome, cơm đậu đỏ Sekihan còn có hình ảnh chặt chẽ liên quan đến các sự kiện đánh dấu bước ngoặt của cuộc sống người Nhật bao gồm: sinh nở, ngày lễ đầu tiên dành cho bé trai và bé gái (tổ chức 3/3 cho bé gái và 5/5 cho bé trai nhằm mừng bé lớn lên khỏe mạnh), lễ thành nhân, lễ Kanreki (mừng tuổi 60),…
Ngày xưa còn có cả tập tục nấu cơm đậu đỏ để mừng bé gái có kinh nguyệt lần đầu. Nhưng ngày nay, mọi người không làm thế nữa vì các cô gái cảm thấy lỗi thời và không muốn xấu hổ vì cả nhà đều biết về chuyện này.
Món cơm đậu đỏ rất phổ biến và không chỉ xuất hiện trong những dịp lễ đặc biệt mà còn xuất hiện trong đời sống thường ngày. Cơm đậu đỏ được đóng trong hộp để mang theo khi đi ra ngoài, đi làm, đi học hoặc cũng được sử dụng trong một số trường hợp khẩn cấp khi xảy ra các vấn đề thiên tai, bão lũ.
Việc nấu cơm đậu đỏ mất nhiều thời gian và công sức hơn khi nấu cơm trắng bình thường. Vì vậy, ngày nay có nhiều sản phẩm đóng hộp dành cho các bà mẹ Nhật bận rộn. Chẳng hạn như đậu đỏ đóng hộp có thể cho vào nồi cơm điện nấu cùng với gạo nếp và những set có sẵn gạo nếp cùng nguyên liệu cần thiết để nấu cơm.
Món cơm đậu đỏ như chúng tôi vừa giới thiệu trên đây có khiến du khách háo hức thực hiện ngay một chuyến du lịch Nhật Bản để thưởng thức chúng? Nếu câu trả lời là có thì hãy đồng hành cùng chúng tôi trong Tour Nhật Bản đầy thú vị nhé!
