Nhắc đến ẩm thực Nhật Bản mà bỏ qua cái tên “lẩu Sukiyaki” là một điều rất thiếu sót. Đây là một món lẩu vô cùng nổi tiếng và được nhiều người ưa chuộng. Hương vị thơm ngon của món lẩu chắc chắn sẽ làm thực khách nhớ mãi dù chỉ một lần nếm thử.
Sukiyaki là một món lẩu nổi tiếng của Nhật Bản, được dùng trong một nồi lẩu rất nông làm bằng hợp kim sắt. Lẩu Sukiyaki có hương vị ngọt bùi xen lẫn vị mặn giống như nước sốt Teriyaki, tuy nhiên khi kết hợp giữa thịt bò Mỹ và một số loại rau ăn kèm thì lẩu Sukiyaki đã tạo nên hương vị riêng mà không một loại lẩu nào có thể có được. Đó cũng là điểm đặc trưng của lẩu Sukiyaki mà được người dân Nhật Bản rất ưa chuộng.
Về nguồn gốc của món Sukiyaki, truyền thuyết kể rằng thời Trung cổ, một nhà quý tộc sau cuộc đi săn trong rừng thì dừng chân tại túp lều của một người tá điền và nhờ người đó chế biến chiến lợi phẩm của mình. Người nông dân nhận ra rằng dụng cụ làm bếp của mình không phù hợp cho nhà quý tộc kia, vì vậy người nông dân làm sạch cái thuổng của mình – vật dụng giống cái xẻng – (ở Nhật Bản gọi là Suki) và nướng thịt bò trên đó. Trải qua thời gian với những nguyên liệu thêm thắt vào, món Sukiyaki như hiện nay ra đời.
Cũng giống với “Sushi”, lẩu Sukiyaki cũng là một trong những nét đặc trưng của văn hóa ẩm thực Nhật Bản, nhưng lẩu Sukiyaki được phân biệt mùi vị tuỳ theo từng vùng miền khác nhau. Tại miền Đông Nhật Bản (Kanto), họ sử dụng nước sốt “Warishita” để làm nước cốt chính của nồi lẩu khi nhúng thịt và rau. Nước sốt Warishita có nguyên liệu chính là đường, nước tương, mirin,… Tuy nhiên, tại miền Tây Nhật Bản (Kansai) thì lẩu Sukiyaki được làm theo cách là sử dụng đường và nước tương để nấu trực tiếp lẩu kèm với thịt bò.
Lẩu Sukiyaki đặc biệt chú trọng tới nguyên liệu là thịt bò tươi. Thịt bò được cắt lát mỏng để nhằm ngấm gia vị một cách nhanh nhất mà vẫn giữ được vị ngon và ngọt của thịt. Khi ăn lẩu Sukiyaki, người Nhật thường sử dụng thịt bò Kobe (Matsusaka) vì nó có giá trị dinh dưỡng cũng như độ mềm và ngon mà loại thịt bò này đem lại. Những miếng thịt bò thượng hạng này được thái thật mỏng, nhúng sơ qua nước lẩu rồi chấm vào chén trứng gà sống đánh nhuyễn, độ nóng của thịt bò làm trứng chín và tạo thành một lớp mỏng bao quanh bên ngoài. Vị mềm ngọt của thịt bò hòa cùng vị béo bùi của trứng rất hấp dẫn, đã ăn một lần thì sẽ không bao giờ quên.
Ngoài thịt bò và nước sốt, lẩu Sukiyaki còn bao gồm rất nhiều nguyên liệu khác như:
Ito Konnyaku (Shirataki): được biết đến như mì Konnyaku hay Konnyaku. Tuy gọi là mì nhưng có không được làm từ bột mì và tên gọi cũng chẳng có liên quan đến món mì. Trong tiếng Nhật, “Shirataki” có nghĩa là “thác nước trắng”. Nói cơ bản thì Ito Konnyaku có hình dạng như mì sợi dài mỏng.
Kikuna (rau tần ô): đây là loại rau có hương vị thơm ngon, giàu dinh dưỡng, có rất nhiều lợi ích sức khỏe.
Nấm Enoki: Tại Nhật Bản, nấm Enoki chính là loại nấm kim châm mà chúng ta rất hay sử dụng khi ăn kèm với lẩu. Ngoài vị ngon và béo ngậy khi ăn kèm với lẩu, nấm kim châm còn có giá trị dinh dưỡng rất cao và còn có khả năng chống ung thư.
Naganegi: Tỏi tây (boa rô) thuộc họ Alliaceae cùng với hành tây và tỏi. Không chỉ tạo nên hương vị đặc biệt cho các món ăn, tỏi tây cũng là nguồn giàu dưỡng chất, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Nồi dùng để nấu lẩu Sukiyaki có đặc điểm là phần đáy cạn hơn hơn so với các loại nồi thông thường nên lượng nước gia vị cho vào nồi khá ít. Đầu tiên, người ta sẽ rán sơ các nguyên liệu trong nồi cho thơm rồi thêm nước gia vị vào đun sôi. Sau khi các nguyên liệu đã chín vừa ăn thì thực khách sẽ gắp ra và chấm vào chén trứng sống rồi thưởng thức
Trong quá trình ăn, nếu nước gia vị cạn hết thì thực khách có thể tự cho thêm nước gia vị vào cùng các nguyên liệu rồi lặp lại quá trình đun sôi, chờ chín và gắp ra chấm trứng thưởng thức. Thịt bò, nấm, rau sau khi đun sôi đã ngấm nước gia vị mà còn được chấm vào chén trứng béo ngậy như tan chảy ngay trong miệng khi nếm thử.
Nếu ai đã từng thưởng thức qua nồi lẩu này chắc chắn sẽ không thể nào quên được hương vị thơm ngon, tươi mới cùng nhiều vị đọng lại sau khi thưởng thức món lẩu Sukiyaki đặc biệt này. Hương vị của Sukiyaki có vị ngọt thanh của các loại nguyên liệu như nấm, các loại bắp cải. Vị béo từ đậu hủ, trứng gà sống được nhúng với thịt. Điểm đặc biệt chính là vị ngọt từ thịt bò được thái mỏng khi thưởng thức nồi lẩu này. Tất cả những hương vị thơm ngon hòa quyện trong nồi lẩu với những vị đặc trưng của Nhật Bản sẽ làm mọi người nhớ mãi về hương vị này.
Nếu du khách muốn thưởng thức món Sukiyaki, cần phải ăn đúng chuẩn theo kiểu của Nhật thì mới có thể cảm nhận được trọn vẹn hương vị thơm ngon cũng như sự đặc biệt của món lẩu này. Khi thưởng thức Sukiyaki nên nhúng một lát thịt bò vào nồi lẩu đang sôi và vớt nhanh ra, chấm cùng chén trứng sống đã chuẩn bị sẵn và thưởng thức hương vị thơm ngon của miếng thịt bò. Ngoài ra, lẩu Sukiyaki có vị ngọt và chua nên khi thưởng thức cùng cơm trắng sẽ dậy mùi hơn và gia tăng hương vị thơm ngon của nước lẩu.
Ở Nhật Bản, Sukiyaki là một món ăn rất phổ biến cho Bounenkai – tiệc tất niên của Nhật Bản, hoặc Gochisou – bữa yến tiệc hoặc buổi chiêu đãi. Đặc biệt, nó được ưa chuộng hơn cả là vào mùa lạnh bởi nồi Sukiyaki sôi “sùng sục” đủ sức làm ấm người ăn ngay tức thì. Do đó, nếu đến du lịch Nhật Bản vào mùa đông thì du khách nhớ đừng bỏ qua món lẩu hấp dẫn này nhé!