Nhật Bản được coi là “vùng đất của đậu phụ”. Bàn tay tài hoa cùng óc sáng tạo tinh tế, người Nhật đã chế biến nên rất nhiều món ngon và bổ dưỡng từ nguyên liệu này, chẳng hạn như Yuba – một món váng đậu tưởng nhạt nhẽo nhưng lại là món ăn sang trọng và tinh tế đến không ngờ.
Yuba (hay: váng đậu, tàu hủ ky) – sản phẩm được làm từ đậu nành. Nó được làm bằng cách đun sôi sữa đậu nành. Trong quá trình đó, một lớp váng mỏng đặc và dai chứa đạm và chất béo sẽ hình thành trên bề mặt nồi sữa đậu theo hiện tượng Ramsden được gọi là Yuba. Lúc này, người ta sẽ vớt lớp màng mỏng này và phơi cho khô.
Ở Nhật Bản, Yuba được dùng chủ yếu trong các món chay và được du nhập vào đất nước này từ Trung Quốc khoảng 1.200 năm trước khi nhà sư Saichou mang từ đại lục về cùng với kinh điển Phật giáo và trà. Yuba lần đầu tiên xuất hiện trong văn tự là một bài đồng dao dưới chân núi Hiei, ngọn núi phát tích của Phật giáo Nhật Bản. Bọn trẻ con hát rằng: “Ông sư trên núi ăn gì mà sống? Ông ăn phù chúc và dưa muối mà sống”. Món Yuba được truyền từ ngôi chùa Enryakuji phái Tendai trên núi Hiei (ngày nay thuộc tỉnh Shiga) đến các thị trấn buôn bán quanh chùa chiền ở các vùng như Kyoto, Oumi và Nikkou.
Yuba tưởng chừng như là một nguyên liệu cho các món ăn giản dị với cách chế biến cũng không quá cầu kỳ, nhưng ở Nhật Bản lại được các nhà hàng nâng cấp lên thành những món ăn vô cùng sang trọng và đẳng cấp. Yuba được các đầu bếp trình bày rất đẹp mắt và không kém phần tinh tế.
Do Yuba là nguyên liệu thanh đạm nên xu hướng bày trí đa phần đều mang lại cảm giác nhẹ nhàng thư thái, đặc biệt là cách người Nhật mang thiên nhiên vào từng đĩa Yuba. Có khi Yuba được đặt lên chiếc lá xanh điển hình như lá tre chẳng hạn, có khi Yuba được đặt cạnh một bông hoa nhỏ xinh hoặc đôi khi đơn giản chỉ tận dụng chiếc đĩa đẹp mắt là đã đủ khiến Yuba nhìn sang trọng hơn rất nhiều.
Đặc biệt, ngoài cách phục vụ Yuba chế biến sẵn thế này thì ở Nhật Bản còn có những nhà hàng phục vụ Yuba theo cách thức rất độc đáo. Thực khách khi đến ăn ở đây sẽ được trải nghiệm cảm giác tự làm Yuba, tự tay vớt từng váng Yuba lên và thưởng thức. Để phục vụ món Yuba theo phong cách mới mẻ này thì nhà hàng sẽ đặt sẵn một nồi sữa đậu nành trên bàn và đun sôi. Lúc này, thực khách phải chờ cho bề mặt sữa đóng váng rồi mới dùng đũa vớt váng đậu ra.
Món Yuba này chỉ cần chấm với nước chấm do nhà hàng chuẩn bị sẵn là đã đủ khiến nhiều thực khách khó quên. Yuba thanh khiết, nhẹ nhàng lại có vị hơi béo ngọt chấm với nước chấm mặn mặn, cay cay không quá xa hoa, quý tộc nhưng rất dễ ăn và hầu như đều làm hài lòng mọi thực khách.
Yuba được ăn một cách trực tiếp, nhưng cũng có thể kết hợp với nguyên liệu khác tạo ra món như: Sushi váng đậu, váng đậu sốt trứng cá hồi.
Ở Nhật Bản, hiện nay, các nhà hàng phục vụ Yuba cũng khá phổ biến nhất là ở Kyoto, Shiga, Nikko… Đặc biệt, dễ tìm nhất là những nhà hàng nằm gần các khu đền chùa hoặc ở các nhà hàng chuyên phục vụ món ăn truyền thống của Nhật Bản đôi khi cũng có phục vụ món ăn đặc biệt này.
Nếu có dịp du lịch Nhật Bản, du khách đừng bỏ qua món Yuba giản dị nhưng tinh tế này nhé! Chắc chắn đây sẽ là một sự trải nghiệm ẩm thực thú vị dành cho du khách khi vi vu “xứ Phù Tang” đấy!
