Mỗi mùa thu đến, Nhật Bản lại đắm chìm trong sắc vàng rực rỡ của những chiếc lá bạch quả, một loài cây cổ thụ mang đậm dấu ấn của thời gian. Bên cạnh vẻ đẹp của tán lá, hạt bạch quả – hay còn gọi là ginnan, cũng là một đặc sản mùa thu được nhiều người yêu thích. Với hương vị đặc trưng và nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, ginnan không chỉ là một món ăn mà còn là một phần quan trọng trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản. Hãy cùng khám phá về ginnan, hạt bạch quả, từ nguồn gốc, cách chế biến đến những lợi ích tuyệt vời mà loại hạt này mang lại.
1. Ginnan là gì?
Ginnan là hạt của cây bạch quả (Ginkgo biloba), một loài cây lâu đời được mệnh danh là “hóa thạch sống” vì đã tồn tại hàng triệu năm. Hạt bạch quả có hình dáng nhỏ, tròn, màu trắng ngà, khi chín sẽ có vị ngọt bùi pha lẫn chút đắng. Cây bạch quả thường được trồng làm cảnh vì tán lá đẹp, đặc biệt vào mùa thu, khi lá chuyển sang màu vàng rực rỡ, tạo nên khung cảnh vô cùng lãng mạn và thơ mộng. Bạch quả không chỉ là một loại cây cảnh mà còn mang lại một loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao, được sử dụng trong nhiều món ăn truyền thống của Nhật Bản.
2. Giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe của ginnan
Ginnan không chỉ là một món ăn ngon mà còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Cụ thể, trong ginnan có các thành phần sau:
- Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài, đồng thời chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa.
- Kali: Có tác dụng điều hòa huyết áp, hỗ trợ tim mạch khỏe mạnh và giảm nguy cơ đột quỵ.
- Beta-carotene: Đây là tiền chất của vitamin A, có lợi cho mắt, giúp cải thiện thị lực và bảo vệ làn da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời.
- Chất xơ và protein: Giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Tuy nhiên, như nhiều loại thực phẩm khác, ginnan cũng có một số lưu ý khi sử dụng. Ginnan chứa một chất độc gọi là ginkgotoxin, có thể gây hại cho cơ thể nếu tiêu thụ quá nhiều. Vì vậy, bạn cần chú ý chỉ ăn một lượng vừa phải để đảm bảo sức khỏe.
3. Các món ăn ngon từ ginnan
Ginnan là một nguyên liệu phổ biến trong ẩm thực Nhật Bản, đặc biệt vào mùa thu. Có nhiều cách chế biến ginnan để mang lại những món ăn ngon miệng và bổ dưỡng, trong đó phải kể đến:
3.1. Hạt bạch quả rang muối
Hạt bạch quả rang muối là một trong những cách chế biến đơn giản nhưng rất ngon miệng. Để làm món này, bạn chỉ cần tạo một vết nứt nhỏ trên vỏ của hạt, sau đó cho muối vào và rang trong chảo. Hãy lắc chảo thỉnh thoảng để các hạt chín đều và phát ra mùi thơm đặc trưng. Món hạt bạch quả rang muối không chỉ dễ làm mà còn là món ăn nhẹ rất phổ biến trong các bữa tiệc hay dịp tụ họp.
3.2. Chawanmushi (Trứng hấp trong tách trà)
Chawanmushi (茶碗蒸し) là món ăn truyền thống của Nhật Bản, nổi bật với sự kết hợp hài hòa giữa trứng, nước dùng dashi, nước tương, và các nguyên liệu như hạt bạch quả, tôm, nấm đông cô và chả cá kamaboko. Đây là món ăn không thể thiếu trong những bữa ăn gia đình vào mùa thu. Chawanmushi có vị thanh nhẹ, mềm mịn, đặc biệt là khi kết hợp cùng hạt bạch quả, mang đến một hương vị bùi bùi rất hấp dẫn.
Bạn có thể tìm thấy nhiều công thức chế biến món này trên các trang web ẩm thực, và chắc chắn món ăn này sẽ làm hài lòng gia đình bạn.
3.3. Cơm hạt bạch quả và nấm
Cơm hạt bạch quả kết hợp với nấm không chỉ là một món ăn ngon mà còn cực kỳ bổ dưỡng. Bạn có thể sử dụng các loại nấm như nấm shiitake, nấm shimeji, và nấm eringi để tạo nên món cơm thơm ngon, bổ dưỡng. Hạt bạch quả khi nấu cùng cơm sẽ tạo ra một hương vị đặc trưng, ngọt bùi và rất hấp dẫn. Để tăng thêm phần phong phú, bạn có thể cho thêm một ít tôm sakura vào trong món cơm này.
Cơm hạt bạch quả và nấm là sự lựa chọn tuyệt vời cho những ai yêu thích các món ăn thanh đạm nhưng không kém phần hấp dẫn.
3.4. Hạt bạch quả xào rau
Một món ăn khác không kém phần hấp dẫn là hạt bạch quả xào cùng các loại rau củ. Hạt bạch quả khi xào chung với rau không chỉ giữ được vị ngọt tự nhiên mà còn làm tăng thêm độ giòn và thơm ngon của món ăn. Bạn có thể lựa chọn các loại rau như đậu que, cà rốt, bông cải xanh để tạo nên một món ăn đầy đủ dinh dưỡng và dễ dàng chế biến tại nhà.
4. Cách chọn và bảo quản hạt bạch quả
Để chọn được hạt bạch quả ngon, bạn nên chọn những quả khô, có vỏ màu trắng sáng và không phát ra tiếng động khi lắc. Hạt bạch quả còn nguyên vỏ có thể bảo quản ở nhiệt độ phòng trong khoảng 2 tuần đến 1 tháng. Bạn nên gói chúng trong giấy báo hoặc túi giấy và cất ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Nếu bạn muốn bảo quản hạt bạch quả lâu hơn, bạn có thể cho chúng vào ngăn mát tủ lạnh. Đối với những hạt bạch quả đã được bóc vỏ, bạn có thể áp dụng phương pháp đông lạnh. Trước khi đông lạnh, nhớ đun sôi hạt bạch quả với một ít muối và lột bỏ lớp da mỏng để giữ được chất lượng.
5. Cách tách và bóc vỏ hạt bạch quả
Tách vỏ hạt bạch quả đòi hỏi sự cẩn thận để không làm vỡ phần nhân bên trong. Bạn có thể lót một chiếc khăn dưới hạt để cố định chúng. Dùng lực vừa phải để tạo vết nứt trên vỏ, tránh tác động quá mạnh làm vỡ nhân. Sau khi tách được vỏ cứng bên ngoài, nếu muốn bóc lớp da mỏng dễ dàng hơn, bạn có thể ngâm hạt bạch quả trong nước khoảng 30 phút trước khi bóc.
6. Lưu ý khi sử dụng hạt bạch quả
Mặc dù hạt bạch quả rất bổ dưỡng và ngon miệng, bạn cũng cần chú ý một số điều khi sử dụng. Hạt bạch quả chứa một lượng nhỏ ginkgotoxin, một chất độc có thể gây ngộ độc nếu ăn quá nhiều. Vì vậy, bạn không nên ăn quá nhiều hạt bạch quả trong một lần, đặc biệt là đối với trẻ em và người có bệnh lý tim mạch.
Ginnan – hạt bạch quả không chỉ là món ăn đặc sản mà còn là một phần quan trọng trong văn hóa ẩm thực của Nhật Bản. Với hương vị đặc biệt và giá trị dinh dưỡng cao, ginnan xứng đáng là một món ăn không thể thiếu trong thực đơn của những người yêu thích ẩm thực Nhật. Tuy nhiên, như bất kỳ thực phẩm nào, để thưởng thức ginnan một cách an toàn, bạn cần chú ý đến lượng ăn vào và cách chế biến đúng cách. Hãy tận hưởng hương vị độc đáo của mùa thu Nhật Bản qua những món ăn từ ginnan và bảo vệ sức khỏe của chính mình!